Φορολογική αφαίμαξη για τα εισοδήματα του 2011

Η μείωση του αφορολόγητου ορίου στα 5.000 ευρώ, η αύξηση των συντελεστών φόρου για χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, οι αυξήσεις έως και 200% στα τεκμήρια διαβίωσης, το «ψαλίδισμα» στις εκπτώσεις δαπανών για ενοίκια, δίδακτρα, ασφάλιστρα ζωής, ασφαλιστικές εισφορές, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ιατρικές επισκέψεις και νοσήλια αλλά και η κατάργηση του «μπόνους» των αποδείξεων ανεβάζουν στα ύψη τις φοροεπιβαρύνσεις του 2012
Υπέρμετρες φορολογικές επιβαρύνσεις φέρνει το 2012. Οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν...
φέτος υψηλότερους φόρους για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2011 με την εκκαθάριση των νέων φορολογικών δηλώσεων, ενώ επιστροφή φόρου θα πάρουν ελάχιστοι.
Η μείωση του αφορολόγητου ορίου στα 5.000 ευρώ, η αύξηση των συντελεστών φόρου για χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, οι αυξήσεις έως και 200% στα τεκμήρια διαβίωσης, το «ψαλίδισμα» στις εκπτώσεις δαπανών για ενοίκια, δίδακτρα, ασφάλιστρα ζωής, ασφαλιστικές εισφορές, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ιατρικές επισκέψεις και νοσήλια αλλά και η κατάργηση του «μπόνους» των αποδείξεων ανεβάζουν στα ύψη τη... λυπητερή της Εφορίας.
Σύμφωνα με το βιβλίο οδηγιών που εξέδωσε χθες το υπουργείο Οικονομικών, φέτος θα αναγκαστούν να συμπληρώσουν ηλεκτρονικά τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος περισσότερα φυσικά πρόσωπα. Υπολογίζεται περίπου πως 1,2 εκατ. φορολογούμενοι θα υποβάλουν για πρώτη φορά ηλεκτρονικά τη δήλωσή τους. Οπως προστίθεται, το προσεχές διάστημα θα εκδοθεί απόφαση που θα καθορίζει το εισόδημα πάνω από το οποίο θα γίνει υποχρεωτική η ηλεκτρονική υποβολή.
Σύμφωνα με το βιβλίο των οδηγιών:
Υποχρέωση να υποβάλει φορολογική δήλωση έχει κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον το ετήσιο φορολογούμενο εισόδημά του υπερβαίνει τα 3.000 ευρώ. Εξαιρούνται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογούμενοι που αποκτούν εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες έως 5.000 ευρώ. Επίσης εξαιρείται από την υποβολή δήλωσης το φυσικό πρόσωπο που το εισόδημά του είναι μέχρι 5.000 ευρώ και προκύπτει αποκλειστικά και μόνο με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και υπηρεσίες, όπως κατοικίες, αυτοκίνητα Ι.Χ., ιδιωτικά σχολεία κ.λπ. Για τον υπολογισμό του ποσού των 5.000 ευρώ λαμβάνεται υπόψη και η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη των 3.000 ευρώ για τον άγαμο και 5.000 ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση, το οποίο υπολογίζεται κατά το ήμισυ για τον κάθε σύζυγο. Τα φυσικά πρόσωπα που κατά κύριο επάγγελμα είναι αγρότες υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση εφόσον το ετήσιο καθαρό γεωργικό εισόδημα υπερβαίνει το ποσό των 3.000 ευρώ.
Η προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων λήγει φέτος στις 15 Ιουνίου.
Ηλεκτρονικά
Υποχρεωτικά ηλεκτρονικά υποβάλλουν τη φορολογική δήλωση όλα τα φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες που ασκούν επιχείρηση ή ελεύθερο επάγγελμα και για κάθε άλλο φυσικό πρόσωπο μη επιτηδευματία του οποίου η δήλωση υποβάλλεται από εξουσιοδοτημένο λογιστή. Επίσης η υποβολή της δήλωσης ηλεκτρονικά μέσω Διαδικτύου θα καταστεί υποχρεωτική και για κάθε άλλο φυσικό πρόσωπο με εισόδημα πάνω από ένα ορισμένο όριο που θα καθοριστεί με απόφαση του υπουργείου Οικονομικών.
Οι μισθωτοί που δεν εισέπραξαν δεδουλευμένες αποδοχές του έτους 2011 λόγω οικονομικής αδυναμίας του εργοδότη τους, ακόμα και αν δεν έχει γίνει επίσχεση εργασίας ή πτώχευση, και στους οποίους χορηγείται βεβαίωση αποδοχών, στην οποία οι ανωτέρω ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές αναγράφονται σε διακεκριμένη σειρά, θα υποβάλουν δήλωση φόρου εισοδήματος χωρίς να δηλώσουν τις ανείσπρακτες αυτές δεδουλευμένες αποδοχές.
Στον κωδικό 205 του πίνακα 5 των τεκμηρίων του Ε1 οι φορολογούμενοι θα αναγράψουν τον αριθμό παροχής ρεύματος της ΔΕΗ ή άλλου παρόχου μόνο της κύριας κατοικίας, είτε είναι ιδιοκατοικούμενη, είτε μισθωμένη, είτε δωρεάν παραχωρούμενη. Ο κωδικός αυτός συμπληρώνεται προαιρετικά για πληροφοριακούς λόγους.
Καταργήθηκε η έκπτωση φόρου
Πέναλτι φόρου αν λείπουν αποδείξεις - όριο τα 15.000 €
Οχι μόνο καταργήθηκε η έκπτωση φόρου για όσους συγκεντρώσουν περισσότερες από τις απαιτούμενες αποδείξεις, αλλά και θεσμοθετήθηκε... πέναλτι φόρου αν λείπουν αποδείξεις. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να φυλάξουν όλες τις αποδείξεις που μάζεψαν το 2011 στο σπίτι τους.

Ο νόμος ορίζει ότι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να συνυποβάλουν με τη δήλωσή τους αποδείξεις ίσες με το 25% του εισοδήματός τους με ανώτατο όριο τα 15.000 ευρώ.
Για παράδειγμα, φορολογούμενος με εισόδημα 20.000 ευρώ πρέπει να υποβάλει αποδείξεις 5.000 ευρώ, στα 40.000 ευρώ αποδείξεις 10.000 ευρώ αλλά στα 70.000 ευρώ περιορίζονται σε 15.000 ευρώ.
Αν ο φορολογούμενος υποβάλει περισσότερες αποδείξεις, δεν κερδίζει τίποτα, αν λείπουν αποδείξεις επιβάλλεται στη διαφορά ποινή φόρου 10%.
Για παράδειγμα, φορολογούμενος με εισόδημα 10.000 ευρώ πρέπει να υποβάλει αποδείξεις 2.500 ευρώ. Αν υποβληθούν αποδείξεις 3.000 ευρώ δεν έχει κανένα κέρδος, αν υποβληθούν αποδείξεις 2.000 ευρώ θα προκύψει έξτρα φόρος 50 ευρώ.
Στην εφορία «περνάνε» όλες οι αποδείξεις, εκτός από δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (π.χ αυτοκίνητα, ακίνητα), δαπάνες που μειώνουν τον φόρο (ασφάλιστρα, φροντιστήρια κ.λπ.), λογαριασμοί (φως, νερό, τηλέφωνα, σταθερά και κινητά), εισιτήρια σε κάθε είδους μεταφορικό μέσο και δαπάνες που πραγματοποιούνται στο εξωτερικό. Το ποσό των αποδείξεων θα αναγραφεί στον κωδικό 049 του Ε1.
Δαπάνες
Εκπτωση 10% από τον φόρο
Οι εκπτώσεις των προσωπικών δαπανών του φορολογουμένου για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, για ασφαλιστικές εισφορές (προς τον ΟΑΕΕ ή άλλα ταμεία αυτοαπασχολουμένων) και για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας που συνήφθησαν πριν από την 31-2-2002 δεν θα γίνονται πλέον από το εισόδημα του φορολογουμένου, αλλά σε ποσοστό 10% από τον φόρο που αναλογεί στο εισόδημα. Οι εκπτώσεις των υπόλοιπων δαπανών από τον φόρο εισοδήματος (για ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, νοσήλια, ασφάλιστρα ζωής, δωρεές, διατροφή κ.λπ.) έχουν περιοριστεί σημαντικά. Θα εκπίπτουν πλέον σε ποσοστό 10% αντί 20% που προβλεπόταν για τα εισοδήματα του 2010.
Για πάνω από 2 εκατ. φορολογουμένους
«Παγίδα» τα αυξημένα τεκμήρια διαβίωσης
Στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης κινδυνεύουν να πιαστούν φέτος πάνω από 2 εκατομμύρια φορολογούμενοι, καθώς με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων ο φόρος θα προσδιοριστεί όχι με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματα αλλά με τα τεκμαρτά, αν αυτά είναι υψηλότερα. Ετσι, παρά την καθήλωση μισθών και εισοδημάτων και σε συνδυασμό με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου στα 5.000 ευρώ, όσοι φορολογούμενοι έχουν περιουσιακά στοιχεία υψηλής τεκμαρτής αξίας κινδυνεύουν να πιαστούν στα δίχτυα των αυξημένων τεκμηρίων, που αγγίζουν το 70% για ακίνητα και αυτοκίνητα, φτάνουν το 60% για πισίνες και εκτοξεύονται στο 200% για σκάφη αναψυχής.
Ακόμα και για κάποιον που θα υποβάλει φορολογική δήλωση με μηδενικό εισόδημα, αλλά έχει κύρια κατοικία 50 τ.μ. και ένα αυτοκίνητο 1.200 κυβικών εκατοστών, ο αναλογούν φόρος θα είναι 400 ευρώ. Κι αυτό γιατί με βάση τα νέα τεκμήρια διαβίωσης, η Εφορία θα υπολογίσει ότι ο συγκεκριμένος φορολογούμενος έχει ελάχιστες δαπάνες διαβίωσης 3.000 ευρώ και έξοδα 2.000 ευρώ για τη χρήση και τη συντήρηση της κατοικίας και άλλα 4.000 ευρώ για το αυτοκίνητο. Συνολικά δηλαδή, το τεκμαρτό του εισόδημα είναι 9.000 ευρώ και άρα τα 4.000 ευρώ που είναι πάνω από το νέο αφορολόγητο των 5.000 ευρώ φορολογούνται με συντελεστή 10% και έτσι προκύπτει καταβολή φόρου 400 ευρώ.
Τα τεκμήρια αφορούν σε κύριες και δευτερεύουσες κατοικίες, επιβατικά αυτοκίνητα, ιδιωτικά σχολεία, οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη, ελικόπτερα, ανεμόπτερα και πισίνες.
Η βάση υπολογισμού των τεκμηρίων ξεκινά από ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης 3.000 ευρώ για τον άγαμο και 5.000 ευρώ για τον έγγαμο.
Κώστας Τσαχάκης - Μαρία Βουργάνα