Τρίτη 31 Αυγούστου 2010

Αλλάζει το πρόσωπο της χώρας ο Καλλικράτης...

Αλλάζει το πρόσωπο της χώρας ο Καλλικράτης...

Το σημερινό δημαρχοκεντρικό σύστημα επιχειρείται να καταργηθεί με τον «Καλλικράτη» με τη σύσταση νέων δομών. Στα πρότυπα της κυβερνητικής επιτροπής θα λειτουργεί Εκτελεστική Επιτροπή αποτελούμενη από τον δήμαρχο και τους αντιδημάρχους, αρμόδια για όλους τους τομείς πολιτικής.
Τα οικονομικά του δήμου θα περνούν πλέον από τη δικαιοδοσία της Οικονομικής Επιτροπής, η οποία θα απαρτίζεται από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο και από 6 έως 10 μέλη ανάλογα με το μέγεθος του δημοτικού συμβουλίου. Ανάλογος θα είναι ο τρόπος συγκρότησης της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, που προβλέπεται για δήμους άνω των 10.000 κατοίκων και θα αναλάβει ζητήματα χωροταξίας, πολεοδομίας και προστασίας του περιβάλλοντος.
Γνωμοδοτικό όργανο σε δήμους πάνω από 10.000 κατοίκους θα είναι η νέα Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης, αποτελούμενη από 25 έως 50 μέλη- εκπροσώπους φορέων της τοπικής κοινωνίας και δημότες. Καταγγελίες και αναφορές πολιτών για κακοδιοίκηση στους δήμους θα δέχεται ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης, ο οποίος θα είναι πρόσωπο κύρους και θα επιλέγεται σε δήμους άνω των 20.000 κατοίκων από τα 2/3 του δημοτικού συμβουλίου.
Παράλληλα, ο νόμος προβλέπει ειδικό πρόγραμμα εξυγίανσης στο οποίο θα μπορούν να ενταχθούν όσοι δήμοι έχουν υποχρεώσεις ή χρέη τα οποία υπερβαίνουν συγκεκριμένο ποσοστό των ετήσιων τακτικών εσόδων τους. Η χρηματοδότηση του προγράμματος εξυγίανσης θα γίνει μέσω ειδικού Λογαριασμού Εξυγίανσης και Αλληλεγγύης της Αυτοδιοίκησης, που θα συσταθεί στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Στο πλαίσιο της βελτίωσης των υπηρεσιών προς τον πολίτη το πρόγραμμα προβλέπει μια σειρά καινοτόμων αλλαγών, όπως είναι, π.χ., η «έξυπνη» κάρτα δημότη και τα 1.200 ηλεκτρονικά δημοτικά ΚΕΠ.
Με περισσότερες από 220 αρμοδιότητες φαίνεται ότι θα ενισχυθούν οι δήμοι μετά τον «Καλλικράτη», ενώ για τις περιφερειακές αυτοδιοικήσεις το σχέδιο προβλέπει τη μεταφορά 304 νέων αρμοδιοτήτων. Αποτέλεσμα της αναδιάρθρωσης αυτής των αρμοδιοτήτων θα είναι και οι μαζικές μετακινήσεις προσωπικού, ενώ οι Δήμαρχοι ανησυχούν και θεωρούν τους πόρους ανεπαρκείς και αβέβαιους ως προς την είσπραξή τους , παρά τις δεσμεύσεις του Υπ. Εσωτερικών ότι οι νέες αρμοδιότητες θα συνοδεύονται από τους αντίστοιχους πόρους.
Συγκεκριμένα, ο νόμος <<Καλλικράτη>> προβλέπει:
1) Συνολική ετήσια εξοικονόμηση 1.185.000.000 ευρώ από τον περιορισμό λειτουργικών δαπανών και την ορθολογική αξιοποίηση υπαρχόντων πόρων. Επιπλέον εξοικονόμηση 75.000.000 ευρώ ανά εκλογική περίοδο λόγω της σύμπτωσης με τις ευρωεκλογές. Για παράδειγμα, ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων από 16.150 που είναι σήμερα περιορίζεται στους μισούς περίπου. Οι 195 θέσεις Αντινομαρχών αντικαθίστανται από τις μισές Αντιπεριφερειαρχών και οι 1.496 νομαρχιακοί σύμβουλοι αντικαθίστανται από 703 περιφερειακούς συμβούλους. Συνολικά οι περισσότερες από 50.000 θέσεις πολιτικού προσωπικού μειώνονται σε 25.000 θέσεις. Μόνο από τη μείωση αυτών των θέσεων πραγματοποιείται εξοικονόμηση της τάξης του 60%.
2) Τα 6.000 ΝΠΔΔ και επιχειρήσεις των Δήμων που υπάρχουν σήμερα περιορίζονται σε λιγότερα από 2.000 ( Άρθρα 194-204 του νόμου). Τα 60.000 περίπου μέλη των διοικήσεων μειώνονται κατά 40.000 σε 20.000 μέλη Διοικητικών Συμβουλίων δημοτικών επιχειρήσεων. Δημιουργείται ένα πλαίσιο διαφανούς και ορθολογικής λειτουργίας των δημοτικών επιχειρήσεων και των ΝΠΔΔ αντίστοιχα.
3) Οι εκλογές πλέον γίνονται κάθε (5) χρόνια μαζί με τις ευρωεκλογές, (άρθρα 9 και 114--η πενταετία θα εφαρμοσθεί απο τις επόμενες εκλογές και όχι από τις ερχόμενες).Δίνεται περισσότερος ωφέλιμος χρόνος σε κάθε αυτοδιοικητική αρχή να εφαρμόσει τις πολιτικές της. Εκτός από τις προφανείς εξοικονομήσεις από την ταυτόχρονη διεξαγωγή των εκλογών, δημιουργούνται συνθήκες και για μεγαλύτερη συμμετοχή στις ευρωεκλογές.
4) Μεταφέρεται στην Περιφέρεια το σύνολο των αρμοδιοτήτων, που αφορούν τον αναπτυξιακό περιφερειακό προγραμματισμό. Στην αρμοδιότητα αυτή εντάσσεται όχι μόνον η κατάρτιση και εκτέλεση των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, αλλά και η συμμετοχή στην όλη διαδικασία, κατάρτισης και εφαρμογής του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου αναφοράς (Ε.Σ.Π.Α.) για την προγραμματική περίοδο 2007-2013. (άρθρο 186Α). Οι αυτοδιοικούμενες Περιφέρειες γίνονται το θεσμικό όχημα της πράσινης ανάπτυξης.
5) Οι Δήμοι αποκτούν αρμοδιότητες που σχετίζονται με τοπικά ζητήματα όπως η έκδοση οικοδομικών αδειών, η κοινωνική πρόνοια και επαγγελματικές άδειες. Οι πολίτες εξυπηρετούνται άμεσα για ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητά τους.
6) Οι Περιφέρειες αποκτούν ευρύτατες αρμοδιότητες που αποκεντρώνονται από υπουργεία, όπως ο αναπτυξιακός σχεδιασμός, η Δημόσια Υγεία και η κατασκευή έργων.
7) Τίθενται προϋποθέσεις και διαδικασίες για τη λήψη δανείου από τους ΟΤΑ. (άρθρο 264). Για να μην υπάρξουν στο μέλλον ξανά περιπτώσεις υπερδανεισμένων Δήμων καθιερώνονται αυστηρά όρια και κριτήρια δανεισμού. Γιατί οι υπερβολικοί αυτοί δανεισμοί δεν έχουν αντίκτυπο μόνο στα χρέη κάθε δήμου, αλλά συνυπολογίζονται και στο δημόσιο χρέος της χώρας μας.
8) Θεσμοθετείται ειδικό πρόγραμμα εξυγίανσης στο οποίο υπάγονται οι υπερχρεωμένοι Δήμοι, (άρθρο 262). Στις περιπτώσεις που η εξυγίανση αφορά μόνο έναν από τους ΟΤΑ που συνενώνονται, το πρόγραμμα εφαρμόζεται για τον συγκεκριμένο συνενούμενο υπερχρεωμένο δήμο που αποτελεί μέρος του νέου καλλικράτειου Δήμου.
9) Οι δαπάνες όλων των δήμων και των περιφερειών, όλων των νομικών προσώπων και των επιχειρήσεων τους, υπάγονται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, (άρθρο 275). Για να μην ξοδεύεται ούτε ένα ευρώ με αδιαφανείς διαδικασίες. Μέχρι σήμερα 500 Δήμοι δεν υπάγονταν στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Μέχρι σήμερα καμία επιχείρηση ή ΝΠΔΔ δεν υπαγόταν στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
10) Το Ελεγκτικό Συνέδριο πραγματοποιεί γενικευμένο προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας σε συμβάσεις άνω των 100.000 ευρώ την οποία συνάπτουν οι δήμοι, οι περιφέρειες και τα νομικά τους πρόσωπα καθώς και οι επιχειρήσεις τους, (άρθρο 278). Μέχρι σήμερα ο προσυμβατικός έλεγχος πραγματοποιείτο μόνο για συμβάσεις άνω του 1.000.000 ευρώ και δεν αφορούσε ΝΠΔΔ και επιχειρήσεις της αυτοδιοίκησης.
11) Ο ελεγκτής νομιμότητας, που προΐσταται της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας Ο.Τ.Α., είναι ανώτατος υπάλληλος με πενταετή θητεία. Η επιλογή του γίνεται από το Ειδικό Συμβούλιο Επιλογής Προϊσταμένων (ΕΙ.Σ.Ε.Π.), (άρθρο 216). Μέχρι σήμερα τον έλεγχο νομιμότητας ασκούσε ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας, μετακλητός υπάλληλος δηλαδή, διορισμένος από την εκάστοτε κυβέρνηση.
12) Κάθε αρμοδιότητα, κάθε εξουσία πλησιάζει τον πολίτη στο εγγύτερο δυνατό σημείο. Σε κάθε συνενούμενο δήμο παραμένει το σύνολο των υπηρεσιών ενώ προβλέπεται αντιδήμαρχος που θα μεριμνά για τις τοπικές υποθέσεις. Θεσμοθετούνται αντιδήμαρχοι και αντιπεριφερειάρχες με τοπική αρμοδιότητα, (άρθρα 59 και 160 αντίστοιχα).
13) Συστήνονται παντού Τοπικές και Δημοτικές Κοινότητες που αντικαθιστούν τα σημερινά Τοπικά και Δημοτικά Διαμερίσματα. (άρθρα 79,80-93). Γιατί η Κοινότητα, Δημοτική (πάνω από 2.000 κατοίκους) και Τοπική (κάτω από 2.000 κατοίκους), είναι το κύτταρο των νέων ισχυρών Δήμων που αναζωογονεί ο «Καλλικράτης». Επιπλέον ενισχύεται η ενδοδημοτική αποκέντρωση με την απόδοση ενισχυμένων αρμοδιοτήτων στις κοινότητες.
14) Oι νέοι μπορούν να εκλέγονται και να συμμετέχουν ενεργά στα κοινά από 18 ετών. Αίρεται το ελάχιστο του 21ου έτους για συμμετοχή στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης. (άρθρο 13). Στόχος να δώσουμε στους νέους από 18 ετών την ευκαιρία να διαμορφώσουν το μέλλον του τόπου τους.
15) Καθιερώνεται ο θεσμός του «Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης» σε κάθε Δήμο και Περιφέρεια με αποστολή την έγκαιρη καταπολέμηση της κακοδιοίκησης, τη διασφάλιση της αμεροληψίας των αυτοδιοικητικών αρχών, τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των πολιτών και των επιχειρήσεων, καθώς και την αποσυμφόρηση αιρετών οργάνων του δήμου και της περιφέρειας από τη συσσώρευση αιτημάτων και παραπόνων των πολιτών, (άρθρο 77).
16) Στους Δήμους και τις Περιφέρειες συστήνεται Επιτροπή Διαβούλευσης. Η Επιτροπή Διαβούλευσης προσφέρει για πρώτη φορά τη δυνατότητα συγκροτημένης, θεσμοποιημένης και ανοικτής συμμετοχής και ανταλλαγής επιχειρημάτων με εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας, (άρθρο 76).
17) Δημιουργούνται δίπλα στα σημερινά 1.000 ΚΕΠ άλλα 1.200 επιπλέον «Δημοτικά e-ΚΕΠ», σε κάθε γειτονιά ή χωριό ανάλογα με τις ανάγκες εξυπηρέτησης, με τα οποία παρέχονται διοικητικές υπηρεσίες όσο το δυνατόν εγγύτερα στο πολίτη.
18) Συστήνεται αρμόδια υπηρεσία(π.χ. δημοτικός ταχυδρόμος) υπεύθυνη για την παροχή διοικητικής βοήθειας σε άτομα που έχουν αντικειμενική αδυναμία προσπέλασης στους δήμους ή στα ΚΕΠ, (άρθρο 98), για όλους τους ανθρώπους που δεν έχουν τη δυνατότητα να μετακινηθούν ή να χρησιμοποιήσουν τα σύγχρονα δημοτικά e-ΚΕΠ.
19) Εισάγεται η έξυπνη «κάρτα του Δημότη», ξεκινά η υλοποίηση της «κάρτας του πολίτη». Για την άμεση ηλεκτρονική εξυπηρέτηση του πολίτη και έκδοση πιστοποιητικών αλλά και για συμμετοχή σε τοπικά δημοψηφίσματα.
20) Για κάθε όργανο των Δήμων, και όλων των Νομικών Προσώπων τους εισάγεται υποχρέωση ανάρτησης κάθε απόφασής τους στο διαδίκτυο, προκειμένου αυτή να είναι εκτελεστή, (άρθρο 71). Πλήρης διαφάνεια σε όλες τις αποφάσεις, ίση πρόσβαση στην πληροφορία για όλους τους πολίτες. Για να γνωρίζει ο πολίτης πού πηγαίνει κάθε ευρώ από τη φορολόγησή του.

Δευτέρα 30 Αυγούστου 2010

Η χρεωκοπία της οικονομίας και η αναδιαπραγμάτευση χρέους

Η χρεωκοπία της οικονομίας και η αναδιαπραγμάτευση χρέους

Όταν ο υπουργός Οικονομίας κ. Παπακωνσταντίνου δηλώνει πως δεν τίθεται ζήτημα αναδιάρθρωσης χρέους λέγει στην πραγματικότητα τη μισή αλήθεια. Ζήτημα αναδιάρθρωσης χρέους δεν θέτει βεβαίως σήμερα η κυβέρνηση. Τίθεται, όμως, εκ των πραγμάτων. Από τον ίδιο τον χαρακτήρα της κρίσης και της αδυναμίας εναλλακτικής αντιμετώπισής της. Αρκετοί αριστεροί αναλυτές θεωρούν αντιμετωπίσιμη την ελληνική δημοσιονομική κρίση καταλογίζοντάς την στους κακούς κυβερνητικούς χειρισμούς και την ενδοτικότητα στις επιλογές της τρόικας.
Χωρίς να το αντιλαμβάνονται έτσι συγκλίνουν μεθοδολογικά με την επίσημη ερμηνεία πως το κλειδί για την επίλυση της κρίσης... βρίσκεται στο να πεισθούν οι αγορές πως η Ελλάδα επιτέλους προσαρμόζεται και όλα τελούν υπό έλεγχο. Δυστυχώς, όμως, ο κοινός στις δύο αυτές προσεγγίσεις, υποκειμενικός χαρακτήρας της κρίσης επισκιάζεται από το πραγματικό αντικειμενικό βάρος της.
Η ελληνική κρίση είναι τριπλή και γι’ αυτό εξαιρετικά σύνθετη. Είναι προϊόν της διεθνούς υπερχρέωσης που έχει οδηγήσει στις σημερινές συνθήκες αυξανόμενης πιστωτικής ασφυξίας και ένδειας ρευστότητας των αγορών. Είναι αποτέλεσμα ενός εγχώριου δημοσιονομικού εκτροχιασμού δεκαετιών. Και είναι, επίσης, κατάληξη της χρόνιας έλλειψης ανταγωνιστικότητας ενός αναχρονιστικού μοντέλου ανάπτυξης της οικονομίας.
ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ο λόγος που η ελληνική κρίση εξαρτάται πρωτίστως από τις εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία και δεν μπορεί να γίνει κατανοητή με εθνικά ματογυάλια, ενώ δεν αντιμετωπίζεται με συμβατικά δημοσιονομικά μέσα μόνον. Με τη σημερινή της μορφή, η ελληνική οικονομία είναι ήδη χρεωκοπημένη καθώς αδυνατεί να επιπλεύσει στη φουρτουνιασμένη -από τη δική της κρίση- ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία.
Αν αυτό δεν έχει επισήμως αναγνωρισθεί, είναι γιατί βρίσκεται διασωληνωμένη στην εντατική του ευρωπαϊκού μηχανισμού 'στήριξης', της τρόικας και του Μνημονίου, ακολουθώντας τη γνωστή συνταγή της μονόπλευρης λιτότητας σε βάρος των εργαζομένων με αποκλειστικό υποτίθεται στόχο τη μείωση του δημοσίου ελλείμματος και την τόνωση της ανταγωνιστικότητας. Λέμε 'υποτίθεται', γιατί έχει επιστημονικά αποδειχθεί ότι το μεν έλλειμμα ανταγωνιστικότητας δεν οφείλεται στους υψηλούς μισθούς και δη συντάξεις, αλλά στις παρασιτικές στρεβλώσεις της οικονομίας των μεσαζόντων, στα μονοπωλιακά κυκλώματα που διαμορφώνουν ανεξέλεγκτα και κερδοσκοπικά τις τιμές, και στη μεγάλη διαφθορά και σπατάλη του κομματικού και πελατειακού κράτους που έχει σφυρηλατήσει μία κρατικοδίαιτη και μη βιώσιμη επιχειρηματική τάξη 'της αρπαχτής'.
ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ, η κατά τα άλλα απαραίτητη μείωση του δημοσίου ελλείμματος και χρέους αναλογικά ως προς το ΑΕΠ, δεν μπορεί να γίνει με τα συμβατικά μέσα μιας δραστικής μείωσης των κρατικών δαπανών και αύξησης των φόρων (ακόμη και εάν αυτοί έχουν προοδευτικό χαρακτήρα που σήμερα δεν έχουν) όπως επιχειρεί να κάνει η τρόικα, για δύο απλούς λόγους: πρώτον, γιατί σε συνθήκες παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και παρατεταμένης στασιμότητας ή και ύφεσης, η μείωση ορισμένων δαπανών και κυρίως η υπερφορολόγηση επιβαρύνουν το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και βυθίζουν σε ύφεση την ελληνική οικονομία συντηρώντας έτσι το δημόσιο έλλειμμα αντί να το μειώσουν (βλ τεράστια τρύπα στα φετινά φορολογικά έσοδα και επιδείνωση της ύφεσης το β' τρίμηνο) και, δεύτερον, γιατί στα υψηλά επίπεδα του δημοσίου χρέους που πλέον βρισκόμαστε και σε συνθήκες αύξησης των διεθνών επιτοκίων δανεισμού το διογκωμένο κονδύλι της πληρωμής τόκων αποκτά καθοριστικό ρόλο καθιστώντας αυτοτροφοδοτούμενη την αύξηση του ελλείμματος και του χρέους.
ΒΕΒΑΙΩΣ, ο τριετής σχεδιασμός της τρόικας για την Ελλάδα, ο οποίος βασίζεται στην ενδιάμεση εξασφάλιση εξωτερικής χρηματοδότησης 110 δισ. μέσω του μηχανισμού στήριξης, προβλέπει την αύξηση του δημοσίου χρέους έως το 150% του ΑΕΠ μέχρι το 2012 και μετά τη σταδιακή υποχώρησή του, καθώς στο μεταξύ η δημοσιονομική λιτότητα θα έχει υποτίθεται αποδώσει πρωτογενές πλεόνασμα (προβλέπεται 1% του ΑΕΠ το 2012) και η ανάπτυξη θα έχει επιστρέψει στην οικονομία.
Πρόκειται, όμως, για απλό ευχολόγιο αφού εμφανώς αγνοεί τον δομικό χαρακτήρα της διεθνούς οικονομικής κρίσης και τη σοβαρότατη πιθανότητα επιστροφής σε νέα ύφεση φέτος ή το 2011, ενώ παραλείπει την τάση αύξησης των επιτοκίων διεθνώς λόγω της εξελισσόμενης κρίσης χρεών (δημόσιων και ιδιωτικών) ανά την υφήλιο που καθιστά απρόθυμους τους επενδυτές στην ανάληψη ρίσκου χωρίς υψηλότερες αποδόσεις. Κυρίως, όμως, υποτιμά τις οικονομικές επιπλοκές από τις έντονες κοινωνικές αντιδράσεις στο σκληρότατο και προκλητικά ταξικό μείγμα δημοσιονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής που έχει επιλέξει και επιβάλλει στη χώρα.
ΣΤΟ ΔΙΑΦΑΙΝΟΜΕΝΟ αδιέξοδο της δημοσιονομικής πολιτικής η λύση βρίσκεται εκτός αυτής, στην ανάπτυξη. Η οποία για να λάβει χώρα προϋποθέτει
(α) τη δραστική μείωση του τεράστιου βάρους του χρέους μέσω της πολιτικής αναδιαπραγμάτευσής του μέσα στην Ευρωζώνη και
(β) την αλλαγή του πακέτου των αναγκαίων για την ανάπτυξη μεταρρυθμίσεων που αποσκοπούν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μέσω της μείωσης του κόστους διαβίωσης (βλ έλεγχο ολιγοποπωλιακών κυκλωμάτων και συμπίεση υπερβολικών περιθωρίων κέρδους, μείωση κόστους διατροφής μέσα από την απευθείας σύνδεση του συνεταιριστικού κινήματος των αγροτών-παραγωγών με αυτό των λιανεμπόρων ώστε να συμπιεσθούν τα τεράστια περιθώρια κέρδους των χοντρεμπόρων, μείωση του κόστους υγείας και ειδικότερα των φαρμάκων τα οποία επιβαρύνουν σοβαρά τον οικογενειακό προϋπολογισμό, ελαχιστοποίηση της κερδοσκοπίας στην αγορά καυσίμων με την αύξηση των ελέγχων και την επιβολή κυρώσεων στους λαθρέμπορους, πάγωμα ενοικίων κ.λπ.) παράλληλα με το δημοσιονομικό νοικοκύρεμα της χώρας.
ΕΙΤΕ ΜΙΛΑΜΕ για αναδιάρθρωση είτε για αναδιαπραγμάτευση του χρέους, ουσιαστικά αναγνωρίζουμε την αδυναμία πληρωμών της χώρας και την τυπική ή άτυπη χρεωκοπία της. Όμως, μία απλή αναδιάρθρωση χρέους σημαίνει συνήθως επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του ή/και μείωση των επιτοκίων με τα οποία επιβαρύνεται. Πρόκειται, δηλαδή, για μία διευκόλυνση που παρέχουν οι πιστωτές στους όρους εξυπηρέτησης των χορηγηθέντων δανείων χωρίς την αμφισβήτηση και ακύρωση μέρους αυτών.
Αντίθετα, μία αναδιαπραγμάτευση του κρατικού χρέους οδηγεί κατά κανόνα στη μερική διαγραφή αυτού με την έκδοση νέων ομολογιακών τίτλων χαμηλότερης ονομαστικής αξίας των αρχικών και ενδεχομένως μεγαλύτερης διάρκειας και μικρότερης απόδοσης. Στη δεύτερη περίπτωση η ελάφρυνση από το βάρος του χρέους είναι ουσιαστική και εξαρτάται πλέον από το ποσοστό της διαγραφής του το οποίο 'ζημιώνονται' οι πιστωτές.

Κυριακή 29 Αυγούστου 2010

Ο Έλληνας εργαζόμενος μετατρέπεται σε... Κινέζο

Ο Έλληνας εργαζόμενος μετατρέπεται σε... Κινέζο

Του Δημήτρη Καζάκη -οικονομολόγου - αναλυτή
Κατάργηση κάθε έννοιας κατοχύρωσης του εργαζόμενου στις εργασιακές του σχέσεις, ουσιαστική κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων στον ιδιωτικό τομέα, μείωση υπερωριακών αποδοχών, όχι όμως και των υπερωριών, που απελευθερώνονται μαζί με το ωράριο εργασίας, νέες ανατροπές στο ασφαλιστικό, αυξήσεις τιμολογίων ΔΕΗ και εισιτηρίων συγκοινωνιών, απελευθέρωση «κλειστών επαγγελμάτων» και αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, πλήρης διάλυση του ΟΣΕ με απολύσεις, περιορισμό αποδοχών και παρεχόμενων υπηρεσιών, ολοκληρωτική κατάργηση της υγείας ως δημόσιου αγαθού, διάλυση των ΟΤΑ, είναι μερικές μόνο από τις επιταγές του επικαιροποιημένου μνημονίου.
Ταυτόχρονα σχεδιάζεται νέα επιδρομή στο λαϊκό εισόδημα με την αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ από το 11% στο 23% σε βασικά είδη πλατιάς κατανάλωσης, τα οποία βαρύνουν τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος γύρω στο 60%. Μόνο από αυτή την κίνηση τα πιο φτωχά νοικοκυριά πρόκειται να χάσουν τουλάχιστον 7% της τρέχουσας αγοραστικής τους δύναμης.
Το γεγονός ότι τα μέτρα αυτά, με βάση την επίδραση που είχε μέχρι τώρα η εφαρμογή του μνημονίου στη ραγδαία επιδείνωση της ύφεσης, υπολογίζεται ότι θα επιταχύνουν τη συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας, ειδικά στο επίπεδο της κατανάλωσης και στους τομείς της παραγωγής, τουλάχιστον κατά 3% με 4% έως το τέλος του έτους, δεν φαίνεται να απασχολεί ούτε την κυβέρνηση ούτε την τρόικα. Και γιατί να τους απασχολεί; Το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα του μνημονίου δεν είναι η «ανάταξη της ελληνικής οικονομίας», όπως συχνά λέγεται, αλλά η προστασία των ευρωπαϊκών τραπεζών και του ευρώ.
Αυτός είναι ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ζήτησαν επίμονα την επικαιροποίηση του μνημονίου με ταχύτερα βήματα περικοπών και λιτότητας. Στόχος τους είναι ο ακόμη ταχύτερος περιορισμός του δημόσιου ελλείμματος της Ελλάδας, ώστε να δοθεί η ψευδαίσθηση ότι η ευρωζώνη «ανακάμπτει» από τη «δημοσιονομική κρίση» και επομένως να ενισχυθεί στις αγορές συναλλάγματος η αξία του ευρώ.
Τώρα, αν στην προσπάθεια αυτή η ελληνική οικονομία και μαζί μια σειρά άλλες χώρες της ευρωζώνης με ανάλογα προβλήματα οδηγηθούν στην καταστροφή και τη διάλυση, δεν πειράζει, αρκεί οι τράπεζες και το ευρώ να είναι καλά.
Όσο για την ανάπτυξη, αυτή έχει πλέον ανοικτά ταυτιστεί με τις απελευθερώσεις, τις απορρυθμίσεις, τις ιδιωτικοποιήσεις και το ξεπούλημα των πάντων. Για κάποιον τερατώδη και διεστραμμένο λόγο, που θα μας απασχολήσει σε επόμενο σημείωμα, θεωρείται ότι το να καταργηθεί κάθε έννοια ουσιαστικού ελέγχου στην οικονομία, να απελευθερωθεί η αγορά και η αυθαιρεσία να μετατραπεί σε ασυδοσία, να βγει στο σφυρί ό,τι υπάρχει και δεν υπάρχει σ' αυτή τη χώρα και να μετατραπεί ο Έλληνας εργαζόμενος σε Κινέζο από άποψη μεροκάματου, εργασιακών συνθηκών και σχέσεων, θα προσελκύσει ξένα κεφάλαια και επενδύσεις ώστε να υπάρξει ανάπτυξη στην Ελλάδα.
Το «μοντελάκι» αυτό υπήρξε πολύ της μόδας, ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες, σε Λατινική Αμερική, Αφρική, Ασία και Κεντρική Ευρώπη. Εκεί δηλαδή όπου οι χρεοκοπίες και οι καταρρεύσεις ολόκληρων χωρών αποτέλεσαν μέχρι σήμερα τον κανόνα. Αυτό που απέδειξε είναι ότι ταιριάζει γάντι μόνο σε «τριτοκοσμικές» οικονομίες, όπου η απόλυτη διαφθορά και η ασυδοσία των κυρίαρχων οικονομικών και πολιτικών κύκλων βασιλεύει πάνω σε μια κυριολεκτικά διαλυμένη κοινωνία της απέραντης φτώχειας και εξαθλίωσης.
Στο σημείο αυτό έχει σημασία να τονίσουμε ότι την πρωτοβουλία για την επικαιροποίηση του μνημονίου την είχε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ. Το ΔΝΤ, αντίθετα, δίνει μικρότερη έμφαση στην ταχύτητα επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων και περισσότερη στις αποκαλούμενες «διαρθρωτικές αλλαγές», δηλαδή στο ξεπούλημα της χώρας και το άνοιγμα των αγορών. Μάλιστα οι αναλυτές του διαμηνύουν σ' όλους τους τόνους ότι μια όλο και πιο αυστηρή «δημοσιονομική προσαρμογή», που ζητούν επίμονα η Ε.Ε. και η ΕΚΤ, μπορεί να φέρει ξαφνικά την κυβέρνηση αντιμέτωπη με ένα οργισμένο πλήθος. Και τότε τι γίνεται;

Σάββατο 28 Αυγούστου 2010

Αξιολογούν το τραπεζικό μας σύστημα...

Αξιολογούν το τραπεζικό μας σύστημα...

Deutsche Bank AG London Branch, HSBC BANK PLC και Lazard Freres SAS είναι οι διεθνείς σύμβουλοι που επέλεξε η διυπουργικοί επιτροπή Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων ως χρηματοοικονομικούς συμβούλους του ελληνικού Δημοσίου, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος.
Οι σύμβουλοι, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών, θα αναλάβουν το έργο του προσδιορισμού και της αξιολόγησης των στρατηγικών επιλογών του δημοσίου, της αποτίμησης των συμμετοχών του στο τραπεζικό σύστημα, καθώς και της αξιολόγησης των συνεπειών των διαφορετικών επιλογών στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα.
«Η κυβέρνηση θα λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο προκειμένου να διαφυλάξει τη σταθερότητα του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και να προωθήσει τη στρατηγική του αναδιάρθρωση», τονίζεται ταυτόχρονα. Με βάση τις εκτιμήσεις το πρώτο μέρος των συμβουλών θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα του Σεπτεμβρίου.

Παρασκευή 27 Αυγούστου 2010

Φωτοβολταϊκά και σε μικρά οικόπεδα

Φωτοβολταϊκά και σε μικρά οικόπεδα

Φωτοβολταϊκά συστήματα ακόμη και σε μικρά εκτός σχεδίου οικόπεδα, μη άρτια και οικοδομήσιμα, θα μπορούν στο εξής να βάζουν οι μικροεπενδυτές, δυνατότητα που μέχρι
τώρα δεν είχαν.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι θα μπορεί πλέον να αξιοποιήσει κανείς ένα οικόπεδο τριών- για παράδειγμα- στρεμμάτων που έχει στο χωριό για εγκατάσταση ισχύος 100 κιλοβάτ, κάτι που που λύνει τα χέρια χιλιάδων μικροεπενδυτών ανά την Ελλάδα.Η κάλυψη θα μπορεί να φτάνει ώς το 60% του ακινήτου. Απλοποιείται η διαδικασία εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε στέγες κτιρίων (π.χ. ώς 100 κιλοβάτ), για τα οποία δεν θα χρειάζεται πλέον να πάρει κανείς «έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας» από την Πολεοδομία, αλλά θα αρκεί μια γνωστοποίηση στη ΔΕΗ. Το γεγονός αυτό αναμένεται να διευκολύνει επίσης χιλιάδες μικροεπενδυτές- οι ήδη εκατοντάδες αιτήσεις που υποβάλλονται στα κατά τόπους καταστήματα της ΔΕΗ, σύμφωνα με τα στοιχεία της επιχείρησης, αναμένεται να γίνουν χιλιάδες. Δίνεται επίσης η δυνατότητα για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε προσόψεις κτιρίων, στέγαστρα, στέγες αποθηκών και χώρων στάθμευσης, όπου επίσης μέχρι σήμερα απαγορευόταν, γεγονός που αναμένεται να αυξήσει ακόμη περισσότερο τον αριθμό των αιτήσεων.
Τα παραπάνω προβλέπουν δύο υπουργικές αποφάσεις που εξέδωσε χθες η υπουργός Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη για τη διευκόλυνση των μικροεπενδυτών και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας.
Εκτός σχεδίου
Το τρίτο θετικό σημείο αφορά τα εκτός σχεδίου οικόπεδα, για τα οποία λιγοστεύουν τα δικαιολογητικά που πρέπει κανείς να προσκομίσει στην Πολεοδομία για την έκδοση άδειας μικρής κλίμακας. Αρκούν πλέον μόνο μια σύντομη περιγραφή των εκτελούμενων εργασιών, ένα τοπογραφικό διάγραμμα, υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερομένου ότι το ακίνητο όπου θα εγκαταστήσει το φωτοβολταϊκό δεν βρίσκεται σε δάσος, ρέμα, αιγιαλό ή παραλία, και αποδεικτικό κοινοποίησης της παραπάνω υπεύθυνης δήλωσης στο Δασαρχείο ή σε όποια άλλη αρμόδια υπηρεσία.
Τέλος, στο εξής θα μπορεί πλέον κανείς να εγκαθιστά φωτοβολταϊκό σύστημα τόσο σε παραδοσιακούς οικισμούς όσο και σε διατηρητέα κτίρια, κάτι που επίσης μέχρι τώρα απαγορευόταν, παρ΄ ότι ισχύει σε πλήθος άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Προϋπόθεση είναι να έχει πάρει έγκριση από την ειδική Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.
Χιλιάδες αιτήσεις, κυρίως από αγρότες αλλά και αρκετούς ιδιώτες και εταιρείες (εμπορικές, βιομηχανικές κ.ά.) για φωτοβολταϊκά στις στέγες, τις οποίες αδυνατεί να εξυπηρετήσει n ΔΕΗ με την ιδιότητά της του διαχειριστή δικτύου έχουν κατακλύσει τις αρμόδιες υπηρεσίες της μέσα σε ένα δίμηνο, από τότε που ετέθη σε ισχύ ο νέος νόμος για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Από τις αρχές Ιουλίου ώς τις αρχές Αυγούστου η ΔΕΗ έχει δεχθεί αιτήσεις για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συνολικής ισχύος 700 ΜW, ενώ σήμερα στο διασυνδεδεμένο σύστημα τα φωτοβολταϊκά που λειτουργούν δεν ξεπερνούν σε ισχύ τα 77,76 ΜW. Από το σύνολο των 700 ΜW, τα 200 ΜW αφορούν μικρά φωτοβολταϊκά πάρκα ισχύος ως 100 kW το καθένα και τα υπόλοιπα 500 ΜW εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών ισχύος έως 1 ΜW το καθένα σε γήπεδα και επαγγελματικές στέγες.

Πέμπτη 26 Αυγούστου 2010

Εισακτέοι με βαθμολογία...μηδέν!

Εισακτέοι με βαθμολογία...μηδέν!

Τα αποτελέσματα των πανελληνίων εξετάσεων έχουν αναδείξει πολλές “αδύνατες” πλευρές του συστήματος, σύμφωνα με τις διαπιστώσεις των εκπαιδευτικών αλλά και της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, που μελετά αλλαγές, κατ΄ αρχήν διορθωτικές, στο υπάρχον σύστημα και στη συνέχεια πλήρη αλλαγή του εξεταστικού συστήματος εισαγωγής στις σχολές και τα Τμήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αλλά για το 2013 -14 και αφού προηγηθούν αλλαγές στα λύκεια και στα Πανεπιστήμια. Στα αποτελέσματα παρατηρείται οτι σε 28 τμήματα υπάρχουν εισακτέοι με βαθμολογία κάτω από τη βάση και μάλιστα κάτω από την μονάδα.
Συγκεκριμένα το Τμήμα Γεωτεχνολογίας και Περιβάλλοντος του ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας στην Κοζάνη έχει πτώση 8.360 μόρια και μέσον όρο βαθμολογίας 0,91. Στο Τμήμα Βιομηχανικού Σχεδιασμού ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας στην Κοζάνη η πτώση έφτασε τα 8.485 μόρια με μέσο όρο βαθμολογίας 0,9. Στο Τμήμα Ιχθυοκομίας-Αλιείας ΤΕΙ Ηπείρου στην Ηγουμενίτσα πτώση 8342 μορίων και μέσον όρο βαθμολογίας, 1,08. Στο Τμήμα Ζωϊκής Παραγωγής ΤΕΙ Ηπείρου στην Αρτα πτώση 10105 μορίων και μέσον όρο βαθμολογίας 1,4. Στο Τμήμα Βιολογικών και Θερμοκηπευτικών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας του ΤΕΙ Καλαμάτας η πτώση ήταν 7400 μόρια και ο μέσος όρος βαθμολογίας 1,68. Στο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Ελεγκτικής του ΤΕΙ Καλαμάτας η πτώση ήταν 8591 μόρια και ο μέσος όρος βαθμολογίας 1,64. Στο Τμήμα Τεχνολογίας Βιολογικής Γεωργίας και Τροφίμων ΤΕΙ Ιονίων Νήσων στο Αργοστόλι είχαμε πτώση 7498 μορίων και μέσον βαθμολογίας 1,97.
Ο κατάλογος αυτών των Τμημάτων είναι μακρύς και δείχνει οτι εισάγονται υποψήφιοι απο 0,91 μέχρι και 9,878 στο Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής και Πολυμέσων ΤΕΙ Κρήτης στο Ηράκλειο. Στον αντίποδα βρίσκονται τμήματα που έχουν μεγάλη άνοδο.
Ενδεικτικά αναφέρουμε το Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων του ΤΕΙ Αθήνας στο οποίο παρατηρείται άνοδος 2152 μορίων. Στο Τμήμα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής του ΤΕΙ Σερρών η άνοδος έφθασε στα 1922 μόρια. Στο Τμήμα Εργοθεραπείας του ΤΕΙ Αθήνας η άνοδος έφθασε στα 975 μόρια. Στο Τμήμα Φυσικοθεραπείας του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης η άνοδος ήταν 856 μόρια, ενω στο Τμήμα Μαιευτικής του ΤΕΙ Αθήνας στα 814. Ετσι η εικόνα των βάσεων ειδικά στο ΤΕΙ κινείται στα δύο άκρα. Απο τις μεγάλες πτώσεις στις μεγάλες ανόδους.
Πάντως το γεγονός οτι μένουν κενές πάνω απο 4000 θέσεις σε ορισμένα Τμήματα των ΤΕΙ παρά τις προσφερόμενες θέσεις που είχαν ωθεί τους εκπαιδευτικούς να ζητούν την επίσπευση των αλλαγών στο χάρτη της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Τετάρτη 25 Αυγούστου 2010

Επαφές με Οτσαλάν έχει η Άγκυρα

Επαφές με Οτσαλάν έχει η Άγκυρα

Όσον και αν προσπαθεί η τουρκική κυβέρνηση να το αρνηθεί αυξάνουν οι αποδείξεις ότι το τουρκικό κράτος έχει ξεκινήσει διάλογο με τον έγκλειστο αρχηγό του PKK Abdullah Ocalan πριν από τις 13 Αυγούστου,όταν η κουρδική οργάνωση ανακοίνωσε την μονομερή κατάπαυση του πυρός. Σύμφωνα με δημοσιεύματα και δηλώσεις του αρχηγού του εθνικιστικού κόμματος της Τουρκίας Devlet Bahceli, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών πραγματοποιήθηκαν στην νήσο Imrali όπου βρίσκεται φυλακισμένος ο Κούρδος ηγέτης.
Σημαντικό ρόλο σε αυτό το διάλογο φαίνεται να παίζει η τουρκική υπηρεσία πληροφοριών ΜΙΤ, η οποία δεν αρνήθηκε ότι ο πρώην διοικητής της υπηρεσίας Emre Taner (συνταξιοδοτήθηκε στις 26 Μαΐου 2010) συναντήθηκε και συζήτησε με τον Abdullah Ocalan.
Πάντως σημαντικές εξελίξεις στο κουρδικό αναμένονται μέσα στον χρόνο που διανύουμε κυρίως λόγω της απόσυρσης των αμερικανικών δυνάμεων από το Ιράκ, του ασαφούς πολιτικού μέλλοντος για την χώρα αυτή, καθώς και της στάσης της Τουρκίας όσον αφορά το Ιράν και το πυρηνικό πρόγραμμα αυτού.

Τρίτη 24 Αυγούστου 2010

Έπιασαν στην Ελβετία 5 δισ. ευρώ

Έπιασαν στην Ελβετία 5 δισ. ευρώ

Περίπου 2.000 φορολογούμενους, οι οποίοι, εξαιτίας της κρίσης και τους φόβου περί πτώχευσης της χώρας, έβγαλαν στο εξωτερικό ποσά έως και 15 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς όμως να δικαιολογούνται από τις φορολογικές τους δηλώσεις, αποκάλυψαν οι ελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου οικονομικών.
Έπειτα από εξονυχιστικούς ελέγχους που έγιναν από το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος σε 5.000 Έλληνες φορολογούμενους σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος -οι οποίοι διήρκησαν περίπου 4 μήνες- διαπιστώθηκε ότι σε 2.000 περιπτώσεις γνωστοί επιχειρηματίες, γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, χρηματιστές και υψηλόβαθμα στελέχη τραπεζών έβγαλαν από την Ελλάδα μεγάλα ποσά, τα οποία φυγάδευσαν σε ξένες τράπεζες, όπως στην Κύπρο, στην Ελβετία, στη Βρετανία, στη Σιγκαπούρη και αλλού.
Τα ποσά κυμαίνονται από 1 εκατομμύριο έως και 15 εκατομμύρια ευρώ. Στο σύνολο δηλαδή το μαύρο χρήμα υπολογίζεται κατά μέσον όρο σε 5 δισ. ευρώ και άνω!
Τον Ιούνιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 3,3 δισ. ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, υποχωρώντας στα 216,5 δισ. ευρώ. Συνολικά από την αρχή του έτους οι καταθέσεις καταγράφουν μία μείωση της τάξεως του 7% καθώς το συνολικό του υπόλοιπο έχει υποχωρήσει κατά 16,3 δισ. ευρώ.
Πιο αναλυτικά οι καταθέσεις των νοικοκυριών στο τέλος Ιουνίου είχαν υποχωρήσει στα 179 δισ. ευρώ από 183,5 δισ. ευρώ που ήταν το Μάιο, καταγράφοντας μία μείωση της τάξεως του 2,5%. Όμως από την αρχή του έτους οι καταθέσεις των νοικοκυριών έχουν μειωθεί κατά 15,9 δισ. ευρώ ήτοι 8,1%.

Δευτέρα 23 Αυγούστου 2010

«Πωλητήριο» σε δημόσιες επιχειρήσεις

«Πωλητήριο» σε δημόσιες επιχειρήσεις

Η ατζέντα αξιοποίησης της κρατικής περιουσίας ανοίγει συνολικά για την κυβέρνηση. Στόχος εκτός από τα έσοδα η συνολική αναδιάρθρωση κρίσιμων αγορών. Επιχειρείται να δημιουργηθούν από την αρχή επιχειρηματικοί κλάδοι ή να γίνει πιο αποτελεσματική η λειτουργία υφιστάμενων.
Η πρόταση Σάλλα άνοιξε τη συζήτηση για την εξαγορά της Αγροτικής και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Στόχος πάντως της κυβέρνησης είναι η εξασφάλιση ρευστότητας στην αγορά.
Αυτό θα γίνει μισθώνοντας ή και εκποιώντας περιουσιακά στοιχεία σε ξένα και εγχώρια κεφάλαια. Το σχέδιο, που έχει τη σύμφωνη γνώμη της τρόικας, θα επιφέρει αναπόφευκτα αλλαγές και στα εργασιακά, όπως μετατάξεις, μειώσεις μισθών και υπερωριών.
Ηδη, το υπουργείο Οικονομικών έχει καταλήξει στους τρεις συμβούλους -εκτός απροόπτου θα είναι οι HSBC, Deutsche Bank και Lazard- οι οποίοι θα συντάξουν μελέτη με εναλλακτικές προτάσεις
αξιοποίησης των συμμετοχών του Δημοσίου στον τραπεζικό κλάδο (Αγροτική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Τράπεζα Αττικής, Παρακαταθηκών και Δανείων, συμμετοχή στις ιδιωτικές τράπεζες μέσω προνομιούχων μετοχών). Αυτό όμως είναι μόνο η αρχή. Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών και η καθ' ύλην αρμόδια γραμματεία Αποκρατικοποιήσεων θα προχωρήσουν άμεσα στην πρόσληψη συμβούλων για την αξιοποίηση των λιμανιών, των ακινήτων του ΟΣΕ και των ακινήτων του ΟΑΣΑ. Επίσης, θα προσληφθούν σύμβουλοι για την αναδιάρθρωση κλάδων όπως της αμυντικής βιομηχανίας (ΕΑΒ, ΠΥΡΚΑΛ κ.λπ.), των περιφερειακών αεροδρομίων και των σιδηροδρόμων. Το ίδιο θα γίνει και για την επέκταση της σύμβασης εκμετάλλευσης του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» και την αποτίμηση του option που έχει η ΔΕΗ στη ΔΕΠΑ (η ΔΕΗ έχει δικαίωμα αγοράς ποσοστού 30% του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΠΑ στην περίπτωση πώλησης μετοχών από το ελληνικό Δημόσιο).
Η πολιτική της κυβέρνησης στο θέμα των αποκρατικοποιήσεων-αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας έχει διαφοροποιηθεί σε σχέση με τις εξαγγελίες του περασμένου Μαΐου:
* Στις προτεραιότητες δεν περιλαμβάνεται πλέον η αξιοποίηση των εταιρειών που εκμεταλλεύονται τα νερά. Ετσι, σε αυτή τη φάση δεν προωθείται η πρόσληψη συμβούλων για την περαιτέρω μετοχοποίηση ή την παραχώρηση του μάνατζμεντ της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, κάτι που αρχικά ήταν μέσα στα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών. Ομως, ο σχεδιασμός άλλαξε γιατί προκρίθηκε η πολιτική βούληση να μην βγουν πρώτα στην αγορά εταιρείες που διαχειρίζονται κοινωνικά αγαθά.
* Σε ό,τι αφορά το άνοιγμα της αγοράς των τυχερών παιγνίων, αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα τις επόμενες ημέρες για διαβούλευση κείμενο προθέσεων και όχι νομοσχέδιο όπως αρχικά είχε πει ο υπουργός Οικονομικών. Το κείμενο προθέσεων θα περιγράφει την τρέχουσα κατάσταση στην αγορά των τυχερών παιγνίων, τα προβλήματά της και την ανάγκη αναδιάρθρωσης του τομέα, έτσι ώστε αφενός να παταχθεί ο παράνομος τζόγος, αφετέρου να αυξηθούν τα έσοδα του Δημοσίου. Η κυβέρνηση έκανε ένα βήμα πίσω, γιατί συνάντησε αντιδράσεις βουλευτών και κοινωνικών ομάδων στο ενδεχόμενο να γεμίσει η χώρα «κουλοχέρηδες».
* Στις προτεραιότητες περιλαμβάνονται τώρα η αναδιάρθρωση του ΟΣΕ, η αξιοποίηση των ακινήτων του και των ακινήτων του ΟΑΣΑ, του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών, συμπεριλαμβανομένου των θυγατρικών του, ΕΘΕΛ Α.Ε. και ΗΛΠΑΠ Α.Ε., που διαθέτουν μεγάλα ακίνητα στην ευρύτερη περιοχή της πόλης των Αθηνών.
**Το υπουργείο Οικονομίας συνεργάζεται στενά με τα συναρμόδια υπουργεία. Εχει μάλιστα ζητηθεί και η συνδρομή του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι όροι δόμησης, δίχως να διαταράσσεται η ισορροπία με το περιβάλλον. Η κίνηση αφορά κυρίως τα ακίνητα του ΟΣΕ, τα οποία είναι διάσπαρτα σε όλη τη χερσαία Ελλάδα.
Τα εναλλακτικά σχέδια για τις τράπεζες
Στις προτεραιότητες της κυβέρνησης βρίσκεται ο τραπεζικός κλάδος, μετά την αιφνιδιαστική πρόταση που υπέβαλε ο πρόεδρος του ομίλου της Τραπέζης Πειραιώς Μιχ. Σάλλας για την εξαγορά των υπό κρατικό έλεγχο τραπεζών, της Αγροτικής Τράπεζας και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.
Οι τρεις σύμβουλοι
Η δουλειά των τριών συμβούλων στο συγκεκριμένο τομέα δεν θα είναι καθόλου εύκολη. Στο διάστημα μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου πρέπει να διερευνήσουν εναλλακτικά σενάρια αξιοποίησης των υπό κρατικό έλεγχο τραπεζών ικανοποιώντας δύο μεταβλητές που έχει ως στόχο το υπουργείο: α) βελτίωση της ευστάθειας του τραπεζικού συστήματος και β) βελτίωση της αποτελεσματικότητάς του. Οπου ευστάθεια εννοούν την όσο το δυνατόν ισχυρότερη κεφαλαιακή βάση και όπου αποτελεσματικότητα την παροχή χρήματος στην οικονομία υπό τις παρούσες δύσκολες συνθήκες.
Γιατί όπως λέει στέλεχος του υπουργείου, εάν οι τράπεζες δεν δίνουν λεφτά στην οικονομία, τότε δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Θα εξεταστούν συνεπώς διάφορες περιπτώσεις που θα συνδυάζουν α) τις συμμετοχές του Δημοσίου στις κρατικές τράπεζες, β) την τύχη των προνομιούχων μετοχών που έχει το Δημόσιο στις ιδιωτικές και κρατικές τράπεζες και γ) τη δυνατότητα αξιοποίησης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (αποτελεί πρόνοια του ΔΝΤ με διαθέσιμα μέχρι 10 δισ. ευρώ, στο οποίο προβλέπεται να ενταχθούν τράπεζες που χρειάζονται κεφάλαια και δεν πληρούν τα κριτήρια κεφαλαιακής επάρκειας της Τραπέζης της Ελλάδος).
Το υπουργείο Οικονομικών αγωνιά γιατί διαπιστώνει ότι δεν πέφτει χρήμα στην οικονομία παρ' ότι οι τράπεζες έχουν λάβει ή θα λάβουν κρατική βοήθεια συνολικής αξίας 76 δισ. ευρώ (οι τράπεζες δεν χορτηγούν δάνεια, αλλά ούτε ο κόσμος ζητάει).

Κυριακή 22 Αυγούστου 2010

Η τρομοκρατία της ανεργίας

Η τρομοκρατία της ανεργίας

To επικαιροποιημένο κείμενο του Μνημονίου, το οποίο πέρασε έτσι απλά στη ραστώνη του καλοκαιριού και με τα μπάνια του λαού σε πλήρη εξέλιξη δεν είναι κάτι που μπορεί να περάσει έτσι. Ισως οι εφημερίδες και τα επικοινωνιακά κέντρα της κυβέρνησης να λένε ότι δεν είναι παρά το Μνημόνιο που ψηφίσαμε και τίποτε άλλο, ωστόσο, υπάρχουν πολλά κρυφά σημεία που θα αποκαλυφθούν και θα προκαλέσουν πάταγο. Δεν είναι απλά ένα επικαιροποιημένο κείμενο, είναι ουσιαστικά ένα νέο μνημόνιο, συνέχεια του προηγουμένου, το οποίο περιλαμβάνει νέα μέτρα για το 2011. Είναι οι νέες εντολές της Τρόϊκας που πρέπει η κυβέρνηση να εκτελέσει και μαζί να «εκτελέσει» τον ελληνικό λαό.
Και το ερώτημα που θέτουμε πλέον όλοι είναι ένα: Να δεχθούμε ότι το μνημόνιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή ήταν απαραίτητο. Είναι όμως μόνο αυτό, ή υπάρχουν κρυφές συμφωνίες τις οποίες δεν γνωρίζει ο ελληνικός λαός;
Διότι αν κάθε λίγο και λιγάκι επικαιροποιείται το κείμενο και προστίθενται και νέα μέτρα τότε μιλάμε για συνταγματική εκτροπή. Μιλάμε για «κρυφά βιβλία» και για συμβάσεις αποικιοκρατικές που υπέγραψε η κυβέρνηση και οι οποίες δεσμεύουν την Ελλάδα για πολλά χρόνια.
Σύμφωνα με το επικαιροποιημένο κείμενο, τους επόμενους μήνες θα βρεθούμε μπροστά...
σε:
1. Νέα μέτρα στο ασφαλιστικό. Μέχρι το καλοκαίρι του 2011 η κυβέρνηση θα πρέπει να αλλάξει πάλι το νόμο, κι αυτή τη φορά να πιάσει τις συντάξεις και να τις αλλάξει τα φώτα. Μείωση συντάξεων ζητούν οι Τροϊκάνοι, επιβολή φόρων στις μεσαίες και μεγάλες συντάξεις κάτι σαν δεύτερο ΛΑΦΚΑ δηλαδή προκειμένου να πληρώνεται το εφάπαξ του Δημοσίου. «Οποιεσδήποτε περαιτέρω προσαρμογές, αν χρειαστεί, θα ολοκληρωθούν μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2011 σε διαβούλευση με ειδικούς εμπειρογνώμονες, όπως προβλέπεται στο νόμο 3863», λέει το κείμενο.
2. Θα δούμε αυξήσεις στα τιμολόγια του ρεύματος έως και 50% μέχρι το 2013. Με πρόσχημα τη μεταμόρφωση της ΔΕΗ σε πιο «πράσινη» και την αναγκαιότητα νέων επενδύσεων, θα πληρώνουμε τόσο ακριβά το ρεύμα που θα σκεφτόμαστε να ανοίξουμε την τηλεόραση. Κι εδώ τίθεται το ερώτημα. Η περίφημη απελευθέρωση που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση θα φέρει μείωση τιμών; Μάλλον περί κοροϊδίας πρόκειται. Λέει το νέο μνημόνιο: «Σταδιακή εισαγωγή «πράσινου φόρου» στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, με απόδοση 300 εκατομμυρίων ευρώ στο 2011».
3. Ετοιμάζεται η ιδιωτικοποίηση της δημόσιας δωρεάν υγείας. Αν για τους έχοντες είναι συνηθισμένο να πληρώνουν σε ιδιωτικά νοσοκομεία για να έχουν την υγεία τους, για τους φτωχούς το δημόσιο νοσοκομείο είναι το τελευταίο αποκούμπι. Η Τροϊκα ζητά συμμετοχή των ασθενών στα έξοδα με την πληρωμή εισιτηρίου. Σήμερα είναι τρία ευρώ αλλά σχεδόν ποτέ δεν ισχύει ενώ ήδη η Μαριλίζα ετοιμάζει αύξησή του. Επίσης, με τα ολοήμερα νοσοκομεία η επίσκεψη το απόγευμα σε ένα νοσοκομείο θα στοιχίζει μια περιουσία. Στόχος, λέει, είναι τα έσοδα των νοσοκομείων το 2011 να είναι πάνω από 80 εκατ. ευρώ.
4. Θα έλθουν απανωτές αυξήσεις – σοκ σε δεκάδες προϊόντα ευρείας κατανάλωσης λόγω του ΦΠΑ ο οποίος θα ισχύσει στον ανώτατο συντελεστή 23%. Λέει το μνημόνιο για να καταλαβαινόμαστε καλύτερα: «Διεύρυνση της βάσης του ΦΠΑ μέσω της εφαρμογής σε υπηρεσίες οι οποίες σήμερα εξαιρούνται και μεταφορά σημαντικού ποσοστού (τουλάχιστον 30%) των αγαθών και υπηρεσιών που σήμερα εμπίπτουν στο μειωμένο κανονικό συντελεστή, με απόδοση 1.000 εκατομμυρίων ευρώ, ή μέτρο ισοδύναμης απόδοσης που θα συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ.
5. Θα γεμίζει η Ελλάδα τζόγο και φρουτάκια αφού προβλέπεται: «Συλλογή εσόδων από αδειοδότηση τυχερών παιγνίων: τουλάχιστον 500 εκατομμύρια ευρώ από πώληση αδειών και 200 εκατομμύρια ευρώ από ετήσια δικαιώματα.
6. Σειρά μέτρων που έχουν αναγγελθεί και έρχονται όπως: Διεύρυνση της φορολογικής βάσης ακίνητης περιουσίας αναπροσαρμόζοντας τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων με στόχο την αποκόμιση τουλάχιστον 400 εκατομμύρια ευρώ επιπρόσθετα έσοδα:
- Αύξηση της φορολόγησης αμοιβών σε είδος, συμπεριλαμβανομένης της φορολόγησης αυτοκινήτων με χρονομίσθωση (τουλάχιστον 150 εκατομμύρια ευρώ).
- Συλλογή του ειδικού τέλους για ημιυπαίθριους χώρους (τουλάχιστον 800 εκατομμύρια το χρόνο).
- Αύξηση φόρου στα είδη πολυτελείας με απόδοση τουλάχιστον 100 εκατομμύρια ευρώ.
Αυτά σε μια πρώτη ματιά του επικαιροποιημένου κειμένου το οποίο είναι ουσιαστικά η ταφόπλακα στον τάφο που δεν είχε μπει.

Σάββατο 21 Αυγούστου 2010

Υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου

Υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου

Η τιμή του πετρελαίου υποχώρησε για τρίτη συνεδρία στη σειρά την Παρασκευή στη Νέα Υόρκη, πλησιάζοντας τα 73 δολάρια το βαρέλι. Στην προθεσμιακή αγορά της Νέας Υόρκης (NYMEX), η τιμή του αμερικανικού αργού πετρελαίου παράδοσης Σεπτεμβρίου διαμορφώθηκε...
στα 73,46 δολάρια το βαρέλι, υποχωρώντας κατά 97 σεντ σε σχέση με την προηγουμένη. Σε τρεις συνεδρίες, η τιμή του πετρελαίου υποχώρησε κατά 2,31 δολάρια το βαρέλι. Κατά τη συνεδρίαση της Παρασκευής η τιμή του έπεσε έως και τα 73,19 δολάρια το βαρέλι.
ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΘΑ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΤΑ ΔΑΝΕΙΑ...
Την ώρα που η Κομισιόν εγκρίνει μετ' επαίνων προς την κυβέρνηση τη δεύτερη δόση του διεθνούς δανείου, η αγορά εξακολουθεί να «βλέπει» ότι μεσοπρόθεσμα η Αθήνα θα βρεθεί σε αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους και οδηγεί τις αποδόσεις των ελληνικών τετραετών ομολόγων μια «ανάσα» από το εντελώς τριτοκοσμικό 12%.
Ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Όλι Ρεν συνεχάρη χθες την κυβέρνηση για τη δημοσιονομική προσπάθεια των τελευταίων μηνών, υπογραμμίζοντας πάντως τις σοβαρές αδυναμίες στην εκτέλεση του τριετούς προγράμματος, κυρίως στο σκέλος των φορολογικών εσόδων και των ανεξέλεγκτων δαπανών και χρεών του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά και τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος, η διευθέτηση των οποίων θα πρέπει να είναι πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης, σύμφωνα με την Κομισιόν.
Με τις χθεσινές ανακοινώσεις από τις Βρυξέλλες, που έχουν τον πρώτο λόγο εκ μέρους της τρόικας σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση εκτέλεσης του τριετούς προγράμματος σταθεροποίησης, ανοίγει ο δρόμος για την εκταμίευση της επόμενης δόσης του διεθνούς δανείου, που όπως και οι άλλες θα μείνει για λίγες ώρες ως εικονική εγγραφή στα ταμεία της ελληνικής κυβέρνησης, αφού τα κεφάλαια θα περάσουν στους ιδιώτες πιστωτές της χώρας, για να καλυφθούν λήξεις παλαιότερων δανείων.
Οι ανακοινώσεις της Κομισιόν άφησαν, βέβαια, παγερά αδιάφορους τους διεθνείς διαχειριστές κεφαλαίων, που δεν σκέφθηκαν ούτε στιγμή ότι είναι ευκαιρία να αγοράσουν τώρα μακροχρόνια ελληνικά ομόλογα, προεξοφλώντας την επιτυχία του σταθεροποιητικού προγράμματος. Το spread των ελληνικών 10ετών ομολόγων έναντι των γερμανικών παρέμεινε «καρφωμένο» στις 1.074 μονάδες βάσης (10,74%), ενώ μια σημαντική «ανωμαλία» στην καμπύλη των ελληνικών επιτοκίων δεν περνά απαρατήρητη από τους αναλυτές.
Όπως επισημαίνει ο νεοϋρκέζικος οίκος High Frequency Economics, που θεωρείται από τους σοβαρότερους στην ανάλυση των τάσεων της χρηματαγοράς, από τη διαμόρφωση της καμπύλης των ελληνικών επιτοκίων συνάγεται το συμπέρασμα, ότι η χώρα δεν θα μπορέσει να ελέγξει τα αυξημένα επίπεδα χρέους που θα έχει συσσωρευτεί το 2014, όταν θα λήξει το διεθνές πρόγραμμα χρηματοδότησης από την τρόικα.

Παρασκευή 20 Αυγούστου 2010

Στα 317 δισ. ευρώ το δημόσιο χρέος!

Στα 317 δισ. ευρώ το δημόσιο χρέος!

To δημόσιο χρέος "τραβάει την ανηφόρα" και κανείς δεν ξέρει που θα σταματήσει, παρά τα εξοντωτικά οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης. Στα 316,954 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης στις 30 Ιουνίου από 310,384 δισ. ευρώ στις 31 Μαρτίου 2010. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, στο τέλος Ιουνίου τα ταμειακά διαθέσιμα του δημοσίου έφταναν στα 7,465 δισ. ευρώ, έναντι 7,159 δις ευρώ στο τέλος Μαρτίου και οι εγγυήσεις που είχαν παρασχεθεί από το δημόσιο στα 25,492 δισ. ευρώ, εναντι 25,408 δισ. ευρώ στο τέλος Μαρτίου.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών στην σχετική ανακοίνωσή του: «Η μεταβολή του χρέους της Κεντρικής Κυβέρνησης για το δεύτερο τρίμηνο του 2010 ανήλθε στα 6,57 δισ. ευρώ. Η μεταβολή αυτή κατά κύριο λόγο αντανακλά το ταμειακό έλλειμμα του 2ου τριμήνου του 2010 ύψους 5,69 δισ. ευρώ, ενώ η υπόλοιπη αύξηση οφείλεται σε παράγοντες όπως η αύξηση των διαθεσίμων του Ελληνικού Δημοσίου και σε αναπροσαρμογές στην αποτίμηση τιμαριθμοποιημένου χρέους».
Συνολικά για το πρώτο εξάμηνο του 2010, εξηγεί το υπουργείο «η αύξηση του χρέους της Κεντρικής κυβέρνησης ανέρχεται σε 18,43 δισ. ευρώ με ταυτόχρονη αύξηση των διαθεσίμων κατά 6,36 δισ. γεγονός που υποδηλώνει ότι η πραγματική «αύξηση» ανέρχεται 12 δισ. ευρώ και ακολουθεί την αύξηση του ελλείμματος.
Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Πέμπτη 19 Αυγούστου 2010

Πέντε ομάδες «Ράμπο» εναντίον όσων ζουν dolce vita

Πέντε ομάδες «Ράμπο» εναντίον όσων ζουν dolce vita

Πέντε νέες ομάδες του ΣΔΟΕ με συνολικά 250 «Ράμπο» βγαίνουν στους δρόμου κατά της φοροδιαφυγής από τις αρχές Σεπτεμβρίου. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου δέχθηκε χθες το απόγευμα στο γραφείο του τον ειδικό γραμματέα του ΣΔΟΕ κ. Ι. Καπελέρη, ο οποίος του παρουσίασε το πλήρες σχέδιο δράσης και έλαβε το ΟΚ του υπουργού για να αρχίσουν οι έλεγχοι που αφορούν όσους ζουν με βίλες, σκάφη αναψυχής και πολυτελή τζιπ και οι οποίοι προκαλούν το κοινό αίσθημα δηλώνοντας «αστεία» ποσά στη φορολογική τους δήλωση τα τελευταία χρόνια.
Ο επικεφαλής του ΣΔΟΕ ενημέρωσε επίσης τον κ. Παπακωνσταντίνου για το όργιο φοροδιαφυγής που παρατηρήθηκε σε πανηγύρια και συναυλίες τις ημέρες του Δεκαπενταύγουστου. Το ειδικό σώμα διερευνά «μη κερδοσκοπικούς» συλλόγους που διοργανώνουν εκδηλώσεις σε πλατείες χωριών και κωμοπόλεων ανά την επικράτεια και σε πολλές περιπτώσεις δεν κόβεται κανενός είδους παραστατικό. Τέλος οι κκ. Παπακωνσταντίνου και Καπελέρης συμφώνησαν να συνεχιστούν οι έλεγχοι σε παραθεριστικές περιοχές και νησιά ως το τέλος της τουριστικής περιόδου.
Η υστέρηση των εσόδων του προϋπολογισμού κατά 772 εκατ. ευρώ στο επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2010 οδηγεί σε εντατικοποίηση των ελέγχων του ΣΔΟΕ σε όλα τα «μέτωπα». Στόχος του υπουργού Οικονομικών, όπως περιγράφεται στο μνημόνιο, είναι η είσπραξη 26,4 δισ. ευρώ ως το τέλος του έτους.
Το ειδικό σώμα προχωρεί σε διασταυρώσεις στοιχείων υποκαθιστώντας ως έναν βαθμό τις ΔΟΥ όπου κατά περίπτωση διαπιστώνεται απροθυμία των υπευθύνων να συμβάλουν στην προσπάθεια συλλογής των φόρων, εν όψει και των αλλαγών προσώπων που δρομολογούνται. Σε αυτή την κατεύθυνση το ειδικό σώμα συνεργάζεται με τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών αλλά και τις δικαστικές αρχές για το άνοιγμα λογαριασμών και την έρευνα των ηλεκτρονικών φακέλων του Δημοσίου για δημόσια και ιδιωτικά ακίνητα (Περιουσιολόγιο), όπως επίσης και για τα αρχεία που τηρούν χρηματιστηριακές εταιρείες. Επίσης θα διασταυρώνονται στοιχεία ακόμη και με εταιρείες που κατασκευάζουν πισίνες και με τα αρχεία που διατηρούν εισαγωγείς πολυτελών σκαφών αναψυχής.
Οι πέντε ομάδες των 250 «Ράμπο» θα αναλάβουν τις ακόλουθες δράσεις:
1 Ληξιπρόθεσμα χρέη. «Κυνήγι» οφειλετών που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές συνολικού ύψους 32 δισ. ευρώ.
2 Μεγάλη ακίνητη περιουσία. Οι ιδιοκτήτες θα δεχθούν φορολογικό έλεγχο. Συνεχίζονται οι κατασχέσεις ιδιοκτητών πολυτελών ακινήτων σε Μύκονο και Σαντορίνη οι οποίοι χρωστούν μεγάλα ποσά στην Εφορία.
3 Υψηλά εισοδήματα. Από κόσκινο θα περάσουν οι δηλώσεις και τα περιουσιακά στοιχεία των υψηλότερων εισοδηματικά στρωμάτων. Επί παραδείγματι, βρέθηκε ότι ιατροί που δήλωσαν εισόδημα 1 εκατ. ευρώ σε διάστημα δέκα ετών διατηρούσαν καταθέσεις 10 εκατ. ευρώ.
4 «Πόθεν έσχες». Στο στόχαστρο η επώνυμη φοροδιαφυγή, πολίτες που διατηρούν βίλες, πισίνες, πολυτελή οχήματα και σκάφη (μέσω offshore εταιρειών), περιουσιακά στοιχεία που δεν δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που δηλώνουν.
5 ΦΠΑ και λοιποί φόροι. Ειδική ομάδα θα ελέγχει εάν αποδίδονται ο ΦΠΑ και οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.
Τραγουδιστές και...πανηγύρια στο στόχαστρο του ΣΔΟΕ
Το ΣΔΟΕ διερευνά τις τελευταίες ημέρες τα συμβαίνοντα σε πολιτιστικές εκδηλώσεις και συναυλίες που διοργανώνονται σε χωριά και κωμοπόλεις της Ελλάδας για να ελέγξει εάν κόβονται εισιτήρια και παραστατικά. Από κόσκινο περνούν νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπως πολιτιστικοί και αθλητικοί σύλλογοι οι οποίοι απαλλάσσονται βάσει νόμου από τον ΦΠΑ για έσοδα που πραγματοποιούν για δύο εκδηλώσεις κάθε χρόνο και δεν υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων.
Σύμφωνα με “Το Βήμα” τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ωστόσο ότι πολλές εκδηλώσεις δεν είναι καθόλου «μη κερδοσκοπικού» χαρακτήρα και κατά περίπτωσιν παρατηρείται όργιο φοροδιαφυγής.
Το σκηνικό είναι λίγο πολύ γνωστό: μη κερδοσκοπικό σωματείο διοργανώνει συναυλία με τη συμμετοχή «αστεριών» που πενταγράμμου και την «έκτακτη συμμετοχή» διάσημων μοντέλων (με ευρύτερες «καλλιτεχνικές» ανησυχίες) σε πλατεία χωριού. Τυπικώς η αφορμή είναι να συγκεντρωθούν έσοδα για την αναστήλωση της εκκλησίας του χωριού (υποθετικό το παράδειγμα). Ο όμιλος, υπό τον μανδύα του μη κερδοσκοπικού και ενίοτε φιλανθρωπικού χαρακτήρα, τυπώνει μη θεωρημένα εισιτήρια και πωλεί οινοπνευματώδη ποτά αμφιβόλου ποιότητας («μπόμπες») σε χιλιάδες παραθεριστές και ντόπιους που σπεύδουν στη συναυλία.
Οι αφορολόγητες εισπράξεις του ομίλου μοιράζονται στους φανερούς και αφανείς διοργανωτές και ενδεχομένως και στους καλλιτέχνες που εμφανίζονται. Βάσει νόμου τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα απαλλάσσονται από τον φόρο για τα «αγαθά» που πωλούν στο πλαίσιο των εκδηλώσεων αυτών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις γνωστοί τραγουδιστές παρακολουθούν «όλως τυχαίως» μια εκδήλωση ανάμεσα στο κοινό στην πλατεία ενός χωριού. Μετά την έναρξη του προγράμματος και «πάνω στο κέφι» ανεβαίνουν στη σκηνή και τραγουδούν επί δύο ώρες. Η εκδήλωση είναι μη κερδοσκοπική και τα χιλιάδες αθεώρητα εισιτήρια έχουν κοπεί για τη στήριξη του συλλόγου ή του σωματείου που τη διοργανώνει.
«Θα εξετάσουμε το θέμα εφόσον παρατηρείται παραβατικότητα» λέει στο «Βήμα» διακεκριμένο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών και δεν αποκλείει τροποποιήσεις στη νομοθεσία. Διευκρινίζει ωστόσο ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε «μαζί με τα ξερά να μην καούν και τα χλωρά, σοβαρές δηλαδή οργανώσεις που διοργανώνουν αξιοπρεπείς εκδηλώσεις δύο φορές τον χρόνο ώστε να αποκομίσουν κάποια έσοδα για τους σκοπούς τους και να μη στηρίζονται αποκλειστικά στην κρατική επιχορήγηση».

Τετάρτη 18 Αυγούστου 2010

1ος παγκοσμίως ο ελληνικός εμπορικός στόλος

1ος παγκοσμίως ο ελληνικός εμπορικός στόλος

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Ναυτεμπορικής 917/08) και τα στοιχεία του Institute of Shipping Economics and Logistics - ISL, μέσα στο 2010 οι Έλληνες πλοιοκτήτες διατηρούν την πρωτοκαθεδρία τους, αφού σε επίπεδο χωρητικότητας ελέγχουν 187,5 εκατ. dwt, ενώ με τις επενδύσεις που γίνονται τόσο σε νέες ναυπηγήσεις, όσο και στην secondhand market, βάζει τις βάσεις για τη διατήρηση της ηγετικής του θέσης και τα επόμενα χρόνια.
Στην αναφορά του ISL, ως δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη καταγράφονται οι Ιάπωνες με 183,2 εκατ. dwt, τρίτοι οι Γερμανοί με 104,1 εκατ. dwt, τέταρτοι οι Κινέζοι με 101,9 εκατ. dwt και πέμπτοι οι Κορεάτες με 44,4 εκατ. dwt.
Αναφορικά με τις σημαίες των πλοίων, το ISL επισημαίνει ότι ο Παναμάς βρίσκεται στην πρώτη θέση με 287 εκατ. dwt και 23,2% μερίδιο αγοράς, η Λιβερία ακολουθεί με 141 εκατ. dwt και 11,4% μερίδιο αγοράς και τα Marshall Islands είναι στην τρίτη θέση με 76 εκατ. τόνους και ποσοστό 6,2 εκατ. τόνους.
Όσον αφορά στις σημαίες που προτιμούν οι πλοιοκτήτες, το Ινστιτούτο επισημαίνει ότι οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν στην ελληνική σημαία το 31% του στόλου τους, και το 61% σε ξένες σημαίες. Οι Ιάπωνες έχουν το 92% του στόλου τους σε ξένες σημαίες, ενώ η τρίτη μεγαλύτερη ναυτιλιακή κοινότητα του κόσμου με όρους χωρητικότητας, η γερμανική έχει το 83,5% του στόλου της σε ξένες σημαίες στο τέλος του 2009.
Όσον αφορά στην εξέλιξη του στόλου παγκοσμίως, στις αρχές του 2010 ο παγκόσμιος στόλος αποτελούνταν από 46.948 πλοία χωρητικότητας 1,23 δισ. dwt. Σε σχέση με το 2009 η συνολική χωρητικότητα αυξήθηκε κατά 7,1%. Τα τελευταία πέντε χρόνια η ετήσια αύξηση χωρητικότητας κατά μέσο όρο ανέρχεται σε 6,9%, που ισοδυναμεί με συνολική αύξηση 289 εκατ. dwt.
Στον τομέα των δεξαμενόπλοιων όλων των τύπων, σύμφωνα με τα στοιχεία του ISL, η συνολική χωρητικότητα την 1η Ιανουαρίου 2010 ανερχόταν σε 501 εκατ. dwt που αντιπροσωπεύει το 40,6% του παγκόσμιου στόλου. Η αύξηση σε σχέση με το 2009 έφτασε τους 38 εκατ. dwt, 8,2%. Η μέση ετήσια αύξηση του στόλου των δεξαμενόπλοιων τα τελευταία πέντε χρόνια φτάνει το 6,6%. Αναφορικά με το στόλο των φορτηγών πλοίων στις αρχές του 2010, η χωρητικότητά του έφτανε τους 451,2 εκατ. dwt αντιπροσωπεύοντας το 36,6% του παγκόσμιου tonnage. Ο μέση ετήσια αύξηση της τελευταίες πενταετίας ήταν 7,2%.
Αντίστοιχα στα containerships η συνολική χωρητικότητα του παγκόσμιου στόλου ανερχόταν σε 169.5 εκατ. dwt. Η μέση ετήσια αύξηση του στόλου την τελευταία πενταετία ανέρχεται σε 2,1%.

Τρίτη 17 Αυγούστου 2010

ΣΤΟ ΚΥΝΗΓΙ 26,4 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ

ΣΤΟ ΚΥΝΗΓΙ 26,4 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ

Με μπαράζ ελέγχων, ελέγχους σε όσους έχουν υψηλά εισοδήματα από ομάδες Ράμπο, κατασχέσεις καταθέσεων και ακινήτων και την επιβολή φόρων και έκτακτων εισφορών ετοιμάζεται το υπουργείο Οικονομικών, να συγκεντρώσει 26,4 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου, ώστε να μην πέσει έξω ο προϋπολογισμός και κατά συνέπεια, επιβληθούν και νέα πρόσθετα μέτρα για το 2011
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας “Τα Νέα” (16/08), αρχίζουν οι διαδικασίες κατάρτισης του νέου προϋπολογισμού που φέρνουν στην τελική ευθεία τα σχέδια για αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών ακινήτων με στόχο την είσπραξη 400 εκατ. ευρώ. Επίσης, έρχονται μετατάξεις προϊόντων και υπηρεσιών από τον χαμηλό συντελεστή 11% στον υψηλό 23% για πρόσθετα έσοδα 1 δισ. ευρώ, φορολόγηση των αυθαιρέτων για επιπλέον 800 εκατ. ευρώ και καθιέρωση πράσινων τελών για άλλα 300 εκατ. ευρώ. Συγκέντρωση 6,4 δισ. ευρώ από φόρους εισοδήματος φυσικών προσώπων (4,5 δισ. το α΄ εξάμηνο), 2,5 δισ. από φόρους εισοδήματος νομικών προσώπων (από 1 δισ. το α΄ εξάμηνο), 700 εκατ. από φόρους ακινήτων (από 300 εκατ.), 1,2 δισ. από ληξιπρόθεσμες οφειλές (από 1,5 δισ.), 9,8 δισ. από ΦΠΑ (από 8,7 δισ.) και 7,1 δισ. από ειδικούς φόρους κατανάλωσης (από 5,8 δισ.) σε περιβάλλον εντεινόμενης ύφεσης, είναι οι στόχοι του υπουργείου. Για την επίτευξη αυτών, το υπουργείο προγραμματίζει : – Μπαράζ ελέγχων από το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, με ένα εκατομμύριο ελεύθερους επαγγελματίες να βρίσκονται στο στόχαστρο των ελεγκτών. – Νέες ομάδες Ράμπο, που θα διεξάγουν ελέγχους σε ιδιοκτήτες σκαφών αναψυχής, πολυτελών αυτοκινήτων και επαγγελματίες που δηλώνουν προκλητικά χαμηλά εισοδήματα ενώ διάγουν πολυτελή βίο. Το υπουργείο Οικονομικών στο πλαίσιο νομοσχεδίου για την αναδιοργάνωση των υπηρεσιών του που σχεδιάζει να καταθέσει τον Σεπτέμβριο στη Βουλή, προωθεί τη συγκρότηση πέντε νέων ειδικών ομάδων δράσης για εφαρμογή του νέου φορολογικού νόμου, συλλογή ληξιπρόθεσμων οφειλών, ενίσχυση των ελεγκτικών και εισπρακτικών μηχανισμών, εντατικοποίηση των ελέγχων σε έχοντες και κατέχοντες και έξτρα ομάδα ράμπο για τους φορολογούμενους με τα μεγαλύτερα εισοδήματα. – Κατασχέσεις ακινήτων. Διασταύρωση της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων έδειξε, ότι 279 φορολογούμενοι επιμένουν να μην πληρώνουν ληξιπρόθεσμες οφειλές 2,68 εκατ. ευρώ παρά το γεγονός ότι καθένας από αυτούς έχει κατά μέσο όρο στην κατοχή του 13 ακίνητα σε Σύνταγμα, Κολωνάκι, Μοναστηράκι και Ομόνοια συνολικής αντικειμενικής αξίας 349,04 ευρώ. Η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων επεκτείνεται και σε διασταυρώσεις στοιχείων για τις καταθέσεις εξωτερικού, για το ύψος των δηλωθέντων εισοδημάτων σε συνάρτηση με την ακίνητη περιουσία ενώ προετοιμάζεται και για την εφαρμογή τεκμηρίων διαβίωσης και πόθεν έσχες που έχει προγραμματιστεί να αποδώσουν έξτρα έσοδα 400 εκατ. ευρώ το επόμενο έτος. – Φόροι και έκτακτες εισφορές.

Σύμφωνα με τα Νέα, μέχρι σήμερα, η ΓΓΠΣ έχει εκκαθαρίσει 3.579.042 δηλώσεις από το σύνολο των 5,5 εκατ. δηλώσεων και ο μεγαλύτερος όγκος των εκκαθαριστικών που απομένουν αναμένεται το δίμηνο Σεπτεμβρίου- Οκτωβρίου. Αυτό σημαίνει ότι χιλιάδες φορολογούμενοι που θα λάβουν με σημαντική καθυστέρηση το εκκαθαριστικό τους θα κληθούν να πληρώσουν τον έξτρα φόρο εφάπαξ ή στην καλύτερη περίπτωση σε δύο δόσεις. Παράλληλα η Εφορία θα προχωρήσει στην είσπραξη του ΕΤΑΚ 2009 (μέχρι σήμερα έχουν αποσταλεί μόλις 950.000 εκκαθαριστικά), ενώ δεν έχει καν ξεκινήσει η αποστολή των εκκαθαριστικών Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας 2010. Τέλος, όσοι δήλωσαν εισοδήματα πάνω από 100.000 ευρώ θα πληρώσουν και έκτακτη εισφορά εισοδήματος (1% επί του καθαρού ατομικού), ενώ τα προσδοκώμενα έσοδα για το Δημόσιο ανέρχονται σε 600 εκατ. ευρώ.

Δευτέρα 16 Αυγούστου 2010

Ιστορικό γεγονός η λειτουργία στην Τραπεζούντα

Ιστορικό γεγονός η λειτουργία στην Τραπεζούντα

Κορυφαίο θρησκευτικό και ιστορικό γεγονός χαρακτήρισε τη Θεία Λειτουργία στην Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κατά την ομιλία του στην Ιερά Μονή. Ευχήθηκε δε το προσκύνημα αυτό να είναι «μια επιπλέον γέφυρα επικοινωνίας και εμπιστοσύνης ανάμεσα εις τους δύο λαούς».
«Ας είναι η Παναγία η Σουμελιώτισσα, η κυρία του Πόντου εγγυήτρια καλύτερων ημερών δια τους λαούς μας, οι οποίοι συναντώνται σήμερον εις το εδώ εορτάζον πανίερον σέβασμά της», ευχήθηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.....
Το προσκύνημά μας αυτό, είπε ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας, «είναι μια επιπλέον γέφυρα επικοινωνίας και εμπιστοσύνης ανάμεσα εις τους δύο λαούς». Σήμερα ζούμε ένα κορυφαίο θρησκευτικό και ιστορικό γεγονός, επεσήμανε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο κ. Βαρθολομαίος και πρόσθεσε:
«Σήμερα ο Πόντος γίνεται πραγματικά Εύξεινος, καθώς δέχεται καραβάνια ολόκληρα προσκυνητών που γεμίζουν τις ανηφοριές των βουνών που οδηγούν στον ιερό βράχο της Παναγίας». «Όλα αυτά τα 88 χρόνια» σημείωσε ο κ. Βαρθολομαίος «η ακοίμητος καντήλα της μνήμης και ευλάβειας προς τη Σουμελιώτισσα έκαιε και επότιζε και καθοδηγούσε την πορεία όλων των Ποντίων, όλων των Ρωμιών, όλων των ορθοδόξων που έλεγαν στην προσευχή τους ‘Σουμελά μας Παναγία, την εικόνα σου εγώ, τη σεπτή και την αγία έρθα για να προσκυνώ’».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης άρχισε την ομιλία του με τον στίχο του Αγίου Κοσμά του Μελωδού «Πανηγυριζέτωσαν οι θεόφρονες». Επεσήμανε ότι ο λόγος του ιερού υμνογράφου «προσλαμβάνει εφέτος δια τη μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως και τα ανά τον κόσμο τέκνα της, νέας διαστάσεις».
Ύστερα από 88 έτη «ληθάργου και σιωπής κατόπιν της αδείας των εντίμων τοπικών αρχών της Τουρκίας, τας οποίας και επαινούμεν και ευχαριστούμεν», είπε ο κ. Βαρθολομαίος, «εις το παλλάδιον της ιστορικής ευλάβειας του Πόντου, όλης της Μικράς Ασίας, της Νοτίου Ρωσίας, της Ουκρανίας, εις την πανίερον αυτήν πατριαρχική μονή, ακούστηκε και πάλι, γλυκύτατον, το ‘πεποικιλμένη τη θεία δόξη ιερά και ευκλεής παρθένε, μνήμην σου’».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης τόνισε επίσης ότι σήμερα η Παναγία η Σουμελά κατέστη «κοινό σημείο αναφοράς όλων μας που ήρθαν εδώ εξ Ελλάδος, Ρωσίας, Ουκρανίας και από άλλες χώρες». Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Πατριάρχης κάλεσε τους προσκυνητές, επιστρέφοντας στις πατρίδες τους, να κρατήσουν σαν αναμμένη πασχαλινή λαμπάδα τη «θεομητορική ελπίδα του Σουμελιώτικου Δεκαπενταύγουστου».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης μίλησε επίσης στο τέλος της Θείας Λειτουργίας και στην τουρκική γλώσσα. Υπολογίζεται ότι 7.000 προσκυνητές, κυρίως Πόντιοι από την Ελλάδα, τη Ρωσία και τη Γεωργία παρακολούθησαν με συγκίνηση τη λειτουργία. Μόνο 500 βρέθηκαν στο προαύλιο του Μοναστηριού, ενώ οι υπόλοιποι είδαν την τελετή γιγαντοοθόνες.

Κυριακή 15 Αυγούστου 2010

Οι Παναγίες των Ελλήνων

Οι Παναγίες των Ελλήνων

Με μεγάλες τιμές εορτάζεται η Κοίμηση της Θεοτόκου σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, αλλά και στο εξωτερικό, σε χώρες με συμπαγή παρουσία Ελλήνων Ορθοδόξων. Πάσχα του καλοκαιριού ονομάζει ο λαός το Δεκαπενταύγουστο, καθώς η «Παρθένος Μαρία» θεωρείται το ιερότερο πρόσωπο της Ορθοδοξίας. Στην Τήνο, την Παναγία Σουμελά, το Άγιον Όρος, στα νησιά μας και σε κάθε άλλη γωνιά της χώρας, πλήθος κόσμου προσέρχεται στις εκκλησίες για να ακολουθήσει τις περιφορές της εικόνας της Μεγαλόχαρης. Αυτή είναι και η πιο γνωστή ονομασία της Παναγιάς-προς τιμήν των θαυμάτων- αλλά και Φανερωμένη, χάρη στις εικόνες οι οποίες φανερώθηκαν στους πιστούς στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, κυρίως σε βράχους ή σπήλαια. Τόσο μεγάλη ήταν η χαρά όταν βρισκόταν μια εικόνα, ώστε χτιζόταν αμέσως ένα εξωκλήσι στο όνομα της Παναγίας και από τότε, κάθε χρόνο, τελούσαν σειρά εκδηλώσεων στη μνήμη της, την ίδια πάντα μέρα. Λόγω της τοποθεσίας που βρέθηκε η εικόνα της ή όπου υπάρχει ο ναός της, της δίδονται επίθετα όπως, Παναγία η Σουμελά (στο όρος Μελά), Παναγία η Μελικαρού (στη Σκύρο), Παναγία η Φοδελιώτισσα (στο Φόδελε Ηρακλείου), Παναγία η Θαλασσινή, (στην Άνδρο, σε βράχο μέσα στη θάλασσα), Παναγία η Ανέμη, (στη Σαμοθράκη, επειδή φυσά δυνατός άνεμος στο ξωκλήσι της). Πάνω από χίλιες είναι οι ονομασίες που έχει η Παναγία. Εκατοντάδες είναι οι παραδόσεις και οι θρύλοι που ο λαός με τη βαθιά και αταλάντευτη πίστη του της έχει αποδώσει.
Η Κοίμηση της Θεοτόκου ισοδυναμεί με τη μεγαλύτερη γιορτή του καλοκαιριού στην Ελλάδα, μιας και κάθε νομός ή μικρή επαρχία έχει τη δική της θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Ανάλογα με τα τοπικά έθιμα και τα παραδοσιακά προϊόντα της κάθε περιοχής, τα πανηγύρια ποικίλουν ως προς τον πλούτο και το είδος των εκδηλώσεων. Κι επειδή οι λαϊκές παραδόσεις των χριστιανών έχουν πολλά να μοιραστούν με τα έθιμα και τις δοξασίες της αρχαιότητας, τα περισσότερα θρησκευτικά πανηγύρια συνοδεύονται με μουσική και σφάξιμο αρνιών, έτσι όπως γίνονταν οι θυσίες στην αρχαιότητα.

• Η Μεγαλόχαρη της Τήνου
Στην Τήνο η Μεγαλόχαρη αποτελεί κάθε χρόνο πανελλήνιο προσκύνημα, καθώς χιλιάδες προσκυνητές κατακλύζουν το νησί αυτή την περίοδο και ανηφορίζουν με κατάνυξη προς την εκκλησία της Θεοτόκου προκειμένου να εκπληρώσουν το τάμα τους. Δεν είναι λίγοι αυτοί που διανύουν ολόκληρη την απόσταση από το λιμάνι μέχρι την είσοδο της εκκλησίας γονατιστοί, περνώντας κάτω από τον επιτάφιο με την εικόνα της Μεγαλόχαρης. Το αποκορύφωμα της γιορτής είναι η λιτάνευση της εικόνας της Θεοτόκου σε όλη την πόλη αμέσως μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας. Στην Τήνο το Δεκαπενταύγουστο τιμώνται και τα θύματα του υποβρύχιου Έλλη που τορπιλίστηκε από Ιταλικές δυνάμεις ανήμερα της εορτής, μέσα στο λιμάνι.

• Ιερά μονή Παναγίας Σουμελά
Στις πλαγιές του Βερμίου, κοντά στο χωριό Καστανιά, βρίσκεται το πνευματικό κέντρο του Ποντιακού Ελληνισμού, η Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά. Η παράδοση αναφέρει ότι ο Ευαγγελιστής Λουκάς ήταν αυτός που χάραξε τη μορφή της Παναγίας πάνω σε ξύλο. Στο τέλος του 4ου αιώνα (380- 386) ιδρύθηκε στο όρος Μελά της Τραπεζούντας, το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, από τους μοναχούς Βαρνάβα και Σωφρόνιο, με μοναδικά εφόδια την πίστη, την επιμονή και την εργατικότητα. Μέχρι το 1922, υπήρξε ο οδηγός, ο παρηγορητής, ο συμπαραστάτης, το καταφύγιο και ο εμψυχωτής των Ελληνοποντίων. Υπήρξε επίσης ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες διατήρησης της ελληνικής γλώσσας και ταυτότητας, καθώς και της αναζωπύρωσης της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης των πιστών. Ο αναπάντεχος ξεριζωμός, ερήμωσε μαζί με τον αλησμόνητο Πόντο και τη Βίγλα της Σουμελιώτισσας. Με την ανταλλαγή, τα ιερά κειμήλια παραχωρήθηκαν, και το 1931 τα ξέθαψε και τα έφερε στην Ελλάδα, ο Αμβρόσιος ο Σουμελιώτης, ύστερα από ενέργειες του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου προς την τουρκική κυβέρνηση του Ισμέτ Ινονού. Από το 1952, αρχίζει η ελλαδική ιστορία της Παναγίας Σουμελά. Το 1951-1952 η εικόνα παραχωρείται στο σωματείο «Παναγία Σουμελά» Θεσσαλονίκης, το οποίο και άρχισε την ανέγερση της Μονής, σε ένα επίπεδο του Βερμίου, πάνω από το χωριό Καστανιά, που είχε παραχωρήσει δωρεάν 500 στρέμματα για την ανέγερση του Προσκυνήματος. Από τότε μέχρι σήμερα κάθε χρόνο, το τριήμερο του 15Αύγουστου, είναι πρωτοφανής η συρροή χιλιάδων προσκυνητών απ΄ όλα τα διαμερίσματα της χώρας και το εξωτερικό. Η περιφορά της Εικόνας, μέσα στο χώρο του ιερού προσκυνήματος, γίνεται με βυζαντινή μεγαλοπρέπεια και σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση, είναι μια από τις πιο συγκινητικές και κατανυκτικές ακολουθίες.

• Το περιβόλι της Παναγίας
Οι καλόγεροι της μοναχικής πολιτείας του Άθω ονομάζουν το Άγιον Όρος «κλήρον ίδιον της Θεοτόκου» και «περιβόλι της Παναγίας». Σύμφωνα με τις μοναχικές παραδόσεις, η Θεοτόκος επισκέφθηκε το Όρος, όταν, πλέοντας για την Κύπρο μαζί με τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή για να επισκεφθούν τον Λάζαρο, αναγκάστηκαν εξαιτίας μιας μεγάλης τρικυμίας, από τις συνηθισμένες στη βορειοανατολική πλευρά του Άθω, να προσορμιστούν στη θέση όπου αργότερα ιδρύθηκε η Μονή των Ιβήρων. Στην περιοχή τότε δεν υπήρχαν άλλοι οικισμοί παρά τα ερείπια ενός ναού του Απόλλωνος. Η Παναγία, κατά την παράδοση, ενθουσιάστηκε με το μοναδικό τοπίο του Άθω και ζήτησε από τον Γιο της να της δωρίσει τη χερσόνησο. Τότε, σύμφωνα με την παράδοση, ακούστηκε η φωνή του Χριστού, που αφιέρωνε αιώνια τον Άθω στην Παναγία: «Έστω ο τόπος ούτος κλήρος σος και περιβόλαιον σον και παράδεισος, έτι δε και λιμήν σωτήριος των θελόντων σωθήναι». Από τότε αφιερώθηκε το Όρος ως «κλήρος και περιβόλι της Παναγίας».

• Παναγία Κοσμοσώτειρα
Στο νοτιοανατολικό άκρο του Νομού Έβρου, δίπλα στον ομώνυμο ποταμό και το Δέλτα του, δεσπόζει η σημερινή πόλη των Φερών με το ναό της Παναγίας Κοσμοσώτειρας, σύμβολο της τέχνης και του πολιτισμού της Βυζαντινής Θράκης. Ο ναός έχει ανακηρυχθεί προστάτιδα των απανταχού Θρακιωτών και προσκυνηματικό τους κέντρο. Το μοναστήρι της Παναγίας Κοσμοσώτειρας χτίστηκε το 1151-52 από τον Σεβαστοκράτορα Ισαάκιο Κομνηνό, γιο του αυτοκράτορα Αλέξιου Α΄ Κομνηνού. Ο αρχιτεκτονικός ρυθμός του ναού είναι σταυροειδής με τρούλο, σε μια – σπανιότατη – παραλλαγή του δικιονίου.

• Παναγία Εικοσιφοίνισσας
Κτισμένη στις βόρειες παρυφές του όρους Παγγαίου (Δράμας) σε υψόμετρο 753μ., η μονή ιδρύθηκε από τον Άγιο Γερμανό το 518 μ.Χ. σε απόσταση 50μ. από το μοναστικό οικισμό που είχε ιδρύσει στη θέση Βίγλα γύρω στο 451 μ.Χ. ο επίσκοπος Φιλίππων Σώζων. Το όνομά της εικάζεται ότι προήλθε από παραφθορά της έκφρασης «εικών φοινίσσουσα», διότι η αχειροποίητος εικόνα της Παναγίας λέγεται ότι εξέπεμπε ερυθρωπό φως (φοινικούν χρώμα). Η ιστορία της μονής παραμένει άγνωστη μέχρι τον 11ο αι., οπότε ανακηρύχθηκε σταυροπηγιακή και κτίστηκε νέος καθολικός ναός. Από το 1472 η μονή γνώρισε περίοδο ακμής μέχρι το 1507. Η δράση των μοναχών στην ευρύτερη περιοχή προκάλεσε την οργή των Τούρκων, οι οποίοι τους θανάτωσαν, χωρίς όμως να καταστρέψουν το κτιριακό συγκρότημα της μονής. Έπειτα από παρέμβαση του Πατριαρχείου στη σουλτανική αυλή, η μονή επανακατοικήθηκε από μοναχούς του Αγίου Όρους γύρω στο 1510-1520 και με τα χρόνια μετατράπηκε σε σημαντικό πνευματικό κέντρο. Μετά την πυρκαγιά του 1854 που αποτέφρωσε τη δυτική πλευρά της, την επιδημία χολέρας το 1864 που αποδεκάτισε τους μοναχούς, τις λεηλασίες των Βουλγάρων το 1917 και το 1943, η Μονή Παναγίας Εικοσιφοίνισσας άρχισε να επαναλειτουργεί το 1965 με αδελφές-μοναχές. Σήμερα μέσα στον περίβολο της μονής βρίσκονται η επιβλητική εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τα κελιά των μοναχών, το ηγουμενείο, το αρχονταρίκι, παρεκκλήσι αφιερωμένο στην αγία Παρασκευή, όπου αναβλύζει το αγίασμα, καθώς και μουσείο.

• Το «Πάσχα του Καλοκαιριού» στα Γρεβενά
Λαμπρές είναι οι γιορτές του Δεκαπενταύγουστου στην περιοχή των Γρεβενών, όπου ξενιτεμένοι από κάθε γωνιά της γης μαζεύονται και ξεκινούν ένα ατελείωτο γλέντι που κάνει τους αγαπημένους συγγενείς να ξανασμίξουν. Χωριά που το χειμώνα κατοικούνται από 100 το πολύ 200 κατοίκους, την εποχή του Δεκαπενταύγουστου φτάνουν να φιλοξενούν έως και δυο και τρεις χιλιάδες πιστούς. Το επίκεντρο της γιορτής φυσικά είναι συγκεντρωμένο στο ψηλότερο χωριό της Ελλάδας, τη δοξασμένη και πολυτραγουδισμένη Σαμαρίνα, αφού χιλιάδες προσκυνητές καταφθάνουν στη Μεγάλη Παναγιά για να πανηγυρίσουν σε ένα γλέντι που κρατάει τρεις ολόκληρες ημέρες.

• Παναγία η Εκατονταπυλιανή
Στην Πάρο γιορτάζει η Παναγία η Εκατονταπυλιανή, ένα από τα σπουδαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας, που έχει συμπληρώσει 17 αιώνες ζωής. Οι εορταστικές εκδηλώσεις κορυφώνονται το βράδυ του Δεκαπενταύγουστου με παραδοσιακούς παριανούς χορούς και καύση πυροτεχνημάτων.
• Ο Επιτάφιος της Παναγίας στα νησιά
Σε ορισμένα νησιά της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα στην Κασσιόπη της Κέρκυρας ή την Πάτμο και την Ικαρία, οι πιστοί ακολουθούν τα πρότυπα της νεκρώσιμης πομπής που συναντάμε και τη Μεγάλη Παρασκευή. Στην Κασσιόπη της Κέρκυρας στολίζουν τον επιτάφιο της Παναγίας και ακολουθούν τη λιτανεία με αναμμένα κεριά. Στην Ικαρία μάλιστα, και πιο συγκεκριμένα στον Καμαρόκαμπο στο ξωκλήσι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, υπάρχει ένας μικρός σε μέγεθος επιτάφιος και κάθε χρόνο την παραμονή του Δεκαπενταύγουστου ο ψάλτης τον παίρνει στους ώμους του, για να τον μεταφέρει στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας. Εκεί ξεκινούν να χτυπούν οι καμπάνες και γυναίκες κάθε ηλικίας τον στολίζουν με λεβάντες και γαρύφαλλα ψάλλοντας προσευχές, μέχρι τα ξημερώματα. Μόλις χαράξει οι καμπάνες χτυπούν καλώντας τους πιστούς να προσέλθουν με αναμμένα κεριά, όπου ξεκινά μια μεγάλη πομπή με προορισμό και πάλι τον Καμαρόκαμπο.

• Δεκαπενταύγουστος στα Δωδεκάνησα
Στα Δωδεκάνησα πιο γνωστή είναι η Παναγία η Καβουριανή στη Λέρο. Βρίσκεται κοντά στον οικισμό Ξηρόκαμπος. Το γραφικό εκκλησάκι ονομάζεται και της Καβουράδαινας, διότι στη θέση που είναι, κατά την παράδοση, ένας ψαράς που έψαχνε για καβούρια βρήκε μέσα σε σχισμή την εικόνα της Παναγίας Για τη μοναδικότητά της ξεχωρίζει η Παναγία του Χάρου στους Λειψούς. Είναι η μοναδική εικόνα της Παναγίας που δεν κρατά το Θείο Βρέφος, αλλά τον Εσταυρωμένο Χριστό. Όσο και αν ακούγεται παράξενο το όνομά της, εδώ και εκατοντάδες χρόνια, ευλογεί το πεντάμορφο νησί. Η Παναγία του Χάρου πήρε το όνομά της, από το γεγονός ότι ο νεκρός Χριστός στον σταυρό του μαρτυρίου και ο Χάρος σχετίζονται μεταξύ τους εννοιολογικά. Το μοναστήρι της Παναγίας βρίσκεται ένα χιλιόμετρο έξω από το βασικό οικισμό των Λειψών. Τόσο το εξωμονάστηρο, όσο και η εικόνα χρονολογούνται από το 1600 μ.Χ., όταν έφτασαν στο νησί δύο μοναχοί από την Πάτμο. Η Παναγία του Χάρου γιορτάζει στις 23 Αυγούστου (εννιάμερα της Παναγίας) και στους Λειψούς στήνεται μεγάλο πανηγύρι. Από το 1943 μέχρι σήμερα τη θαυματουργή εικόνα κοσμούν τα περιώνυμα «κρινάκια της Παναγίας». Τα λουλούδια τοποθετούνται στην εικόνα την άνοιξη, στη συνέχεια ξεραίνονται και στη γιορτή της, κατακαλόκαιρο, ανθίζουν βγάζοντας μοσχομυριστά μπουμπούκια.

• Η Παναγία η Σπηλιανή
Στη Νίσυρο μέσα στο κάστρο των Ιπποτών αναγέρθηκε η Παναγία η Σπηλιανή. Το όνομα έλαβε εξαιτίας του φυσικού χώρου του σπηλαίου στο οποίο βρίσκεται από το 1600 μ.Χ. Η Μονή επί τουρκοκρατίας κυκλοφόρησε χάρτινα νομίσματα με ελληνικά γράμματα για τις συναλλαγές των κατοίκων. Ναυτικοί, κάτοικοι του νησιού, προσκυνητές έχουν κάτι να διηγηθούν για τη βοήθεια που έλαβαν από τη Μεγαλόχαρη.

• Η Παναγία η Διασώζουσα
Στην Πάτμο η Παναγία η Διασώζουσα, πίσω από τη Μονή του Θεολόγου, η εκκλησία της Παναγιάς του Γράβα στη Χώρα, το κάθισμα της Παναγίας του Απόλου στον Κάμπο, το μοναστήρι της Παναγίας στο Λιβάδι, η Παναγία η Κουμάνα στη Σκάλα είναι μερικές μόνο από τις υπάρχουσες στο νησί. Στην κορυφή της χερσονήσου Γερανού δεσπόζει η Παναγία του Γερανού. Στις 14 Αυγούστου τελείται εσπερινός και την επομένη γίνεται λειτουργία με λαϊκό πανηγύρι που διαρκεί όλη τη νύχτα.

• Οι Παναγιές της Καλύμνου
Στην Κάλυμνο οι Παναγίες δίνουν το δικό τους τόνο στη μεγάλη γιορτή του καλοκαιριού. Η Παναγία των Τσουκχουών, η Παναγία η Κυραψηλή, η Παναγία των Αργινωντών, της Τελένδου, της Ψερίμου και των Βοθυνών είναι οι ναοί που ανοίγουν τις πόρτες τους στους πιστούς που αισθάνονται την ανάγκη ν’ ανάψουν ένα κερί στη χάρη Της. Το ελαιοτριβείο της Παναγίας με τα τσούκχουα (το γνωστό πυρήνα των ελιών) υπήρξε η αιτία για το προσωνύμιο που δόθηκε. Στον Αργινώντα προσφέρονται λουκουμάδες και άλλοι μεζέδες, στους Βοθύνους ψήνονται ρεβίθια στους φούρνους και στην Κυρά Ψηλή μετά τον εσπερινό ακολουθεί γλέντι με μοούρι και τσαμπούνες.

• Αστυπάλαια
Στην Αστυπάλαια εκτός από την Παναγία του Κάστρου, υπάρχει η Πορταϊτισσα. Ιδρύθηκε από τον όσιο Άνθιμο στα μέσα του 18ου αιώνα. Έχει ξυλόγλυπτο εικονοστάσι ντυμένο με λεπτό φύλλο χρυσού. Επίσης, υπάρχει το μοναστήρι της Παναγίας της Βλεφαριώτισσας, μέσα σε σπηλιά και στο Καστελάνο το μοναστήρι της Παναγίας της Πουλαριανής

• Παναγία η Γοργοεπήκοος
H Παναγία η Γοργοεπήκοος βρίσκεται κοντά στην ακτή Μιαούλη στην πόλη της Κω. Ο κυρίως ναός χωρίζεται από το Ιερό Βήμα με ένα θαυμάσιας τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο, ίσως του 18ου αιώνα. Στις τέσσερις γωνίες της στέγης του ναού και στη μία της αψίδας υπάρχουν παλαιοχριστιανικά επιθήματα από διαχωριστικά αμφικιονίσκων με διάκοσμο από σταυρούς. Είναι κτισμένη κατά τον 15ο αιώνα.

• Ρόδος
Στο Ασκληπιό της Ρόδου ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι του 11ου αιώνα μ.Χ. και στο πανηγύρι που γινόταν οι τσοπάνηδες προσέφεραν στην εκκλησία νωπό τυρί, το οποίο αφού αγιάζονταν το μοίραζε ο παπάς στους πιστούς μετά τον εσπερινό της Ανάστασης. Το ίδιο γινόταν και τον Δεκαπενταύγουστο, αλλά αντί τυρί μοίραζαν σταφύλια. Στο Μεσαναγρό η Κοίμηση της Θεοτόκου ανεγέρθηκε αρχές του 13ου αιώνα και εκτός από τις αγιογραφίες διασώζεται μεγάλη μαρμάρινη παλαιοχριστιανική κολυμπήθρα με επιγραφή. Στη θέση «Έβγαλες» 4,5 χιλιόμετρα από το Μεσαναγρό υπάρχει η Παναγία η Πλημμυριανή, μοναστηράκι του 17ου αιώνα. Λίγα μέτρα βορειοδυτικά υπάρχει πηγή, το νερό της οποίας περνά κάτω από το μοναστήρι και θεωρείται αγίασμα. Στην Κοιλάδα των Πεταλούδων η Παναγία η Καλόπετρα υπάρχει από το 1489. Κατέρρευσε το 1779 και ξανακτίστηκε το 1782 από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας και πρωταγωνιστή της Επανάστασης του 1821. Το μοναστήρι έχει ξυλόγλυπτο τέμπλο με παλαιές εικόνες και δάπεδο βοτσαλωτό. Διασώζονται εκκλησιαστικά βιβλία τυπωμένα το 1745 στη Βέρνη και στη Βενετία. Στη Λίνδο η εκκλησία της Παναγίας είναι του 15ου αιώνα με ενδιαφέρουσες αγιογραφίες, έργα του ζωγράφου Γρηγόρη, από τη Σύμη στα 1779, όπως αναφέρει η επιγραφή πάνω από την πόρτα. Στο Σκιάδι, 90 χιλιόμετρα από τη Ρόδο, υπάρχει η Παναγία η Σκιαδενή. Οφείλει το όνομά της στο «σκιάδιον» (=σκιερό, ιερό τοπίο). Στη θέση της υπήρχε αρχαιοελληνικό ιερό της Αρτέμιδας. Σύμφωνα με την παράδοση η εικόνα της Παναγίας είναι μια από τις τέσσερις που ιστόρησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας υπήρξε από τους σπουδαιότερους λατρευτικούς τόπους της Ρόδου. Λέγεται ότι Τούρκος αξιωματούχος που θέλησε να προσβάλει τους χριστιανούς κάρφωσε με το ξίφος του το εικόνισμα και τρύπησε το δεξί μάγουλο της Παναγίας, απ’ όπου βγήκε αίμα και νερό. Τότε το χέρι του Τούρκου παρέλυσε και μετά τρεις μέρες, αφού μετάνιωσε, η Παναγία τον θεράπευσε. Η Παναγία η Σκιαδενή πανηγυρίζει 8 Σεπτεμβρίου. Κλείνοντας με τις Παναγίες της Ρόδου πρέπει ν’ αναφερθεί και η Παναγία Φανερωμένη. Λέγεται και Λουβιαρίτσα επειδή στα κελιά της έμεναν οι λουβιάρηδες (λεπροί) του νησιού.

• Η «Αγία Σιών» στην Αγιάσο της Λέσβου
Στην Αγιάσο της Λέσβου, που είναι η πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας του νησιού, έχει βρεθεί η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας με την ονομασία «Αγία Σιών», την οποία σύμφωνα με μια παλιά παράδοση, κουβάλησε μαζί του από την Ιερουσαλήμ ο ιερέας Αγάθων ο Εφέσιος, τον 9ο μ.Χ. αιώνα. Το πανηγύρι της Παναγίας ξεκινά από τις αρχές του Αυγούστου όπου οι πιστοί νηστεύουν από λάδι και κρέας και προσέρχονται για να προσευχηθούν.

• Ιερά Μονή Προυσού στην Ευρυτανία
Η Ιερά Μονή της Παναγίας στον Προυσό της Ευρυτανίας, είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου και πανηγυρίζει με κάθε θρησκευτική και εκκλησιαστική λαμπρότητα, στις 23 Αυγούστου, στην Απόδοση της προαναφερθείσης Θεομητορικής εορτής. Η εικόνα της Παναγίας έχει πολύ μεγάλη ιστορία, λόγω της καταγωγής της από την Προύσα της Μικράς Ασίας, αλλά και πολύ μεγάλη χάρη. Εξάλλου εικάζεται ότι είναι έργο του Αγίου Ευαγγελιστού Λουκά, ο οποίος, όπως μας παραδίδεται από την ιερά παράδοση, ζωγράφισε εικόνες της Παναγίας, του Ιησού Χριστού αλλά και των Αγίων Αποστόλων. Βέβαια, ακόμα και αν δεν είναι έργο του Αγίου Λουκά, εν τούτοις επιτελεί πολλά θαύματα, όπως γίνεται με πολλές άλλες εικόνες. Συγκεκριμένα η Ιερά Μονή Προυσού ή Πυρσού, βρίσκεται περίπου τριάντα χιλιόμετρα, από την πρωτεύουσα του νομού Ευρυτανίας, το Καρπενήσι, μέσα σε μία κατάφυτη από έλατα περιοχή. Η ιστορία της Εικόνας, και κατ’ επέκταση και της μονής, ανάγεται στην περίοδο της βασιλείας του εικονομάχου Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Θεοφίλου (829-842). Η εικόνα της Παναγίας βρισκόταν στον πιο περικαλλή ναό της Προύσας, όπου με τη χάρη του Θεού και την πίστη των χριστιανών επιτελούσε πολλά θαύματα.

Σάββατο 14 Αυγούστου 2010

Η Παναγία των θρύλων και των παραδόσεων

Η Παναγία των θρύλων και των παραδόσεων

Το όνομα της ” Παρθένου Μαρίας”, το ιερότερο ίσως πρόσωπο της Ορθοδοξίας, συνοδεύεται από ένα μεγάλο αριθμό προσωνυμιών που της έχουν δοθεί, λόγω των ιδιοτήτων της, του χρόνου που γιορτάζει, της θέσης που βρέθηκε η εικόνα της και της τοποθεσίας που βρίσκεται η εκκλησία της.
Λόγω τη τοποθεσίας που βρέθηκε η εικόνα της ή όπου υπάρχει ο ναός της, της δίδονται επίθετα όπως, Παναγία η Σουμελά (στο όρος Μελά), Παναγία η Μελικαρού (στη Σκύρο), Παναγία η Φοδελιώτισσα (στο Φόδελε Ηρακλείου), Παναγία η Θαλασσινή,Ανέμη, (στη Σαμοθράκη, επειδή φυσά δυνατός άνεμος στο ξωκλήσι της)
Στα Δωδεκάνησα πιο γνωστή είναι η Παναγία η Καβουριανή, στη Λέρο. Βρίσκεται κοντά στον οικισμό Ξηρόκαμπος. Το γραφικό εκκλησάκι ονομάζεται και της Καβουράδαινας, διότι στη θέση που είναι, κατά την παράδοση, ένας ψαράς που έψαχνε για καβούρια βρήκε μέσα σε σχισμή την εικόνα της Παναγίας(φωτογραφία). Επίσης, στη Λέρο μέσα στο Κάστρο βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγιάς Κυράς.
Για τη μοναδικότητά της ξεχωρίζει η Παναγία του Χάρου στους Λειψούς. Είναι η μοναδική εικόνα της Παναγίας που δεν κρατά το Θείο Βρέφος, αλλά τον Εσταυρωμένο Χριστό. Όσο και αν ακούγεται παράξενο το όνομά της, εδώ και εκατοντάδες χρόνια, ευλογεί το πεντάμορφο νησί. Η Παναγία του Χάρου πήρε το όνομά της, από το γεγονός ότι ο νεκρός Χριστός στον σταυρό του μαρτυρίου και ο Χάρος σχετίζονται μεταξύ τους εννοιολογικά. Το μοναστήρι της Παναγίας βρίσκεται ένα χιλιόμετρο έξω από το βασικό οικισμό των Λειψών. Τόσο το εξωμονάστηρο, όσο και η εικόνα χρονολογούνται από το 1600 μ.Χ., όταν έφτασαν στο νησί δύο μοναχοί από την Πάτμο.
Η Παναγία του Χάρου γιορτάζει στις 23 Αυγούστου (εννιάμερα της Παναγίας) και στους Λειψούς στήνεται μεγάλο πανηγύρι. Από το 1943 μέχρι σήμερα τη θαυματουργή εικόνα κοσμούν τα περιώνυμα “κρινάκια της Παναγίας”. Τα λουλούδια τοποθετούνται στην εικόνα την Άνοιξη, στη συνέχεια ξεραίνονται και στη γιορτή της, κατακαλόκαιρο, ανθίζουν βγάζοντας μοσχομυριστά μπουμπούκια! Στη Νίσυρο μέσα στο κάστρο των Ιπποτών αναγέρθηκε η Παναγία η Σπηλιανή. Το όνομα έλαβε εξαιτίας του φυσικού χώρου του σπηλαίου στο οποίο βρίσκεται από το 1600 μ.Χ. Η Μονή επί τουρκοκρατίας κυκλοφόρησε χάρτινα νομίσματα με ελληνικά γράμματα για τις συναλλαγές των κατοίκων. Ναυτικοί, κάτοικοι του νησιού, προσκυνητές έχουν κάτι να διηγηθούν για τη βοήθεια που έλαβαν από τη Μεγαλόχαρη. Ένα παλιό έθιμο που διατηρείται είναι το «τάξιμο» στην Παναγία. Γυναίκες, οι λεγόμενες «Νιαμερίτισσες», από τη Νίσυρο κι αλλού, πηγαίνουν στο Μοναστήρι, 6 Αυγούστου (Μεταμόρφωση του Σωτήρος) ντύνονται στα μαύρα, τρώνε άλαδα φαγητά και ημερησίως κάνουν τριακόσιες μετάνοιες. Επιστρέφουν στα σπίτια τους ανήμερα της Παναγίας, 15 Αυγούστου.
Ιδιαίτερα γνωστά είναι επίσης τα επίθετα Μεγαλόχαρη και Φανερωμένη. Η δεύτερη προσωνυμία, αποδίδεται σε εικόνες που φανέρωσαν την ύπαρξη τους με κάποιο θαύμα. Πολλές φορές, αυτό γίνεται μέσω κάποιου οράματος, όπως η εμφάνιση της Παναγίας, στη μοναχή Πελαγία και η εν συνεχεία ανεύρεση της εικόνας της στις 30 Ιανουαρίου του 1823.
Στη Λέρο, αφού προσπεράσουμε τη Γούρνα, μεγάλο κόλπο με ρηχά νερά, στη θέση Δρυμώνα υπάρχει το εκκλησάκι της Παναγίας της Γουρλομάτας με αξιόλογες αγιογραφίες.
Στο Μεσοχώρι της Καρπάθου γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου η Παναγία η Βρυσιανή, που πήρε το όνομά της από την τρίκρουνη βρύση που υπάρχει στην αυλή. Τη χάρη της επικαλούνται Καρπάθιοι και Κασιώτες, που την ονομάζουν και Μεσοχωριτούλλα.
Ανατολικά της Καρπάθου μέσα σ ένα ολοπράσινο δάσος που καταλήγει ως τη θάλασσα βρίσκεται το γραφικό μοναστήρι της Λαρνιώτισσας. Είναι αφιερωμένο στην Παναγία και γιορτάζει 8 Σεπτεμβρίου. Το όνομα προέρχεται από τον Λαρνιώτη, ένα ξεροπόταμο που υπήρχε εκεί κοντά. Στην Κάσο το πανηγύρι της Παναγίας, πάνω από το Εμπορειό, το Δεκαπενταύγουστο είναι το μεγαλύτερο του νησιού.
Η Ιερά Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, της επιλεγόμενης Κυράς στον Εμπορειό Νισύρου αποκαλείται και «Καρπαθιά». Η παράδοση αναφέρει ότι κατά τον 16ο αιώνα στάλθηκε από το καρπάθικο μοναστήρι της Κυράς Παναγιάς στην Κωνσταντινούπολη ένα μικρό εικόνισμα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου για να αργυρωθεί. Κατά την επιστροφή, το καράβι συνάντησε μεγάλη τρικυμία και βυθίστηκε. Η θάλασσα έβγαλε το εικόνισμα σε μια περιοχή της Νισύρου που ακόμα και σήμερα ονομάζεται Λαγκαδάκι της Παναγιάς.
Στην Πάτμο η Παναγία η Διασώζουσα, πίσω από τη Μονή του Θεολόγου, η εκκλησία της Παναγιάς του Γράβα στη Χώρα, το κάθισμα της Παναγίας του Απόλου στον Κάμπο, το μοναστήρι της Παναγίας στο Λιβάδι, η Παναγία η Κουμάνα στη Σκάλα είναι μερικές μόνο από τις υπάρχουσες στο νησί. Στην κορυφή της χερσονήσου Γερανού δεσπόζει η Παναγία του Γερανού. Στις 14 Αυγούστου τελείται εσπερινός και την επομένη γίνεται λειτουργία με λαϊκό πανηγύρι που διαρκεί όλη τη νύχτα.
Στους Αρκιούς φημισμένη είναι η Παναγία η Παντάνασσα.
Στο νησάκι Νίμος της Σύμης γιορτάζει η Παναγία της Αποκουής, στην Τήλο η Παναγία η Θεοτόκισσα στο Μεγάλο Χωριό και στα Λιβάδια η Παναγία η Πολίτισσα.
Στην Κάλυμνο οι Παναγίες δίνουν το δικό τους τόνο στη μεγάλη γιορτή του καλοκαιριού. Η Παναγία των Τσουκχουώ(ν), η Παναγία η Κυρα -Ψηλή, η Χαριτωμένη, η Παναγία των Αργινωντών, η Κυρά-Χωστή, η Μυρτιώτισσα, η Γαλατιανή, της Τελένδου, της Ψερίμου και των Βοθυνών είναι οι ναοί που ανοίγουν τις πόρτες τους στους πιστούς που αισθάνονται την ανάγκη ν’; ανάψουν ένα κερί στη χάρη Της. Το ελαιοτριβείο της Παναγίας με τα τσούκχουα (το γνωστό πυρήνα των ελιών)υπήρξε η αιτία για το προσωνύμιο που δόθηκε. Στον Αργινώντα προσφέρονται λουκουμάδες και άλλοι μεζέδες, στους Βοθύνους ψήνονται ρεβύθια στους φούρνους και στην Κυρά Ψηλή μετά τον εσπερινό ακολουθεί γλέντι με μοούρι και τσαμπούνες
Στην Αστυπάλαια εκτός από την Παναγία του Κάστρου, υπάρχει η Πορταϊτισσα. Ιδρύθηκε από τον όσιο Άνθιμο στα μέσα του 18ου αιώνα. Έχει ξυλόγλυπτο εικονοστάσι ντυμένο με λεπτό φύλλο χρυσού. Επίσης, υπάρχει το μοναστήρι της Παναγίας της Βλεφαριώτισσας,Παναγίας της Πουλαριανής
H Παναγία η Γοργοεπήκοος βρίσκεται κοντά στην ακτή Μιαούλη στην πόλη της Κω. Ο κυρίως ναός χωρίζεται από το Ιερό Βήμα με ένα θαυμάσιας τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο, ίσως του 18ου αιώνα. Στις τέσσερις γωνίες της στέγης του ναού και στη μία της αψίδας υπάρχουν παλαιοχριστιανικά επιθήματα από διαχωριστικά αμφικιονίσκων με διάκοσμο από σταυρούς. Είναι κτισμένη κατά τον 15ο αιώνα.
Στο νησί του Ιπποκράτη υπάρχει η Κοίμηση στην Αντιμάχεια, στη Τζιά καθώς και η Παναγιά η Συντριανή. Την παραμονή της Παναγίας στολίζουν σ’; ένα μεγάλο ταψί το κόλυβο της Παναγίας και συγχρόνως ψάλλουν διάφορα τροπάρια και αυτοσχέδια δίστιχα, με σκοπό μοιρολογιού. Στις γειτονιές οι νοικοκυρές θα φτιάξουν τις «κατίνες», τυρόπιτες κεντημένες στην άκρη με κλειδί και παραγεμισμένες με κρεμμύδι, αυγό και κόκκινο τυρί. (Κόκκινο επειδή το συντηρούν μέσα στο κρασί στο οποίο βάζουν «πιτίκι»-φλοιό πεύκου). Επίσης πλάθουν αυγούλες- ζυμάρι σε σχήμα πουλιού μ’; ένα άσπρο αυγό από πάνω. Επιπλέον κάνουν καιεφτάζυμο ψωμί που το χαράζουν με το μαχαίρι σε μικρά τετράγωνα. Κάθε τετράγωνο σφραγίζεται με «αφιόνι»- καρπός του φυτού μήκων ο υπνοφόρος.
Οι Παναγίες της Δωδεκανήσου έχουν ανοίξει την αγκαλιά τους για να μας δεχτούν κι εφέτος. Σε ορισμένες από αυτές ενέσκηψε με ευλάβεια το σημερινό ρεπορτάζ και τις κατέγραψε όπως διατηρούνται μέσα απ’; το πέρασμα αιώνων και αιώνων.
Οι Παναγίες στη Ρόδο
Η θεϊκή της μορφή, αιώνες τώρα, στολίζει κάθε σπιτικό εικονοστάσι και με το θεόπεμπτο βλέμμα της αγκαλιάζει στοργικά και φιλεύσπλαχνα κάθε άνθρωπο που καταφεύγει στη θεία χάρη της. Στο Ασκληπιό της Ρόδου ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου (φωτογραφία) είναι του 11ου αιώνα μ.Χ. και στο πανηγύρι που γινόταν οι τσοπάνηδες προσέφεραν στην εκκλησία νωπό τυρί, το οποίο αφού αγιάζονταν το μοίραζε ο παπάς στους πιστούς μετά τον εσπερινό της Ανάστασης. Το ίδιο γινόταν και τον Δεκαπενταύγουστο, αλλά αντί τυρί μοίραζαν σταφύλια.
Στο Μεσαναγρό η Κοίμηση της Θεοτόκου ανεγέρθηκε αρχές του 13ου αιώνα και εκτός από τις αγιογραφίες διασώζεται μεγάλη μαρμάρινη παλιοχριστιανική κολυμπήθρα με επιγραφή.
Στη θέση «Έβγαλες» 4,5 χιλιόμετρα από το Μεσαναγρό υπάρχει η Παναγία η Πλημμυριανή, μοναστηράκι του 17ου αιώνα. Λίγα μέτρα βορειοδυτικά υπάρχει πηγή, το νερό της οποίας περνά κάτω από το μοναστήρι και θεωρείται αγίασμα.
Στην Κατταβιά η Παναγία η Καθολική οικοδομήθηκε περί τον 10ο αιώνα στα ερείπια πιθανόν μιας παλιότερης, παλαιοχριστιανικής βασιλικής, από την οποία σήμερα διατηρούνται μόνο μερικά αρχιτεκτονικά μέλη.
Η Παναγία η Καθολική στην Κρεμαστή βρίσκεται σε θέση όπου βρισκόταν παλιός ναός, ρυθμού βασιλικής, που χτίστηκε το 1839. Οι ντόπιοι την ονομάζουν και «Μαυρομάτα» από κάποιο ροδίτη, που ήταν ασκητής στα μέρη εκείνα. και αφιερώνουν χρυσά και ασημένια ομοιώματα γιατί πιστεύουν πολύ στη θαυματουργό της δύναμη.
Στην Κοιλάδα των Πεταλούδων η Παναγία η Καλόπετρα υπάρχει από το 1489. Κατέρρευσε το 1779 και ξανακτίστηκε το 1782 από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας και πρωταγωνιστή της Επανάστασης του 1821. Το μοναστήρι έχει ξυλόγλυπτο τέμπλο με παλαιές εικόνες και δάπεδο βοτσαλωτό. Διασώζονται εκκλησιαστικά βιβλία τυπωμένα το 1745 στη Βέρνη και στη Βενετία.
Στ’; Αφάντου η Παναγία η Καθολική είναι τρίκλιτη βασιλική με ιωνικά κιονόκρανα στο εσωτερικό και στον Έμπωνα η Κοίμηση της Θεοτόκου είναι η κεντρική εκκλησία. Στην Iαλυσό η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου ιδρύθηκε τον 18ο αιώνα, αλλά το τέμπλο της είναι παλιότερο, ενώ η εκκλησία της Παναγίας στη Φιλέρημοφωτογραφία αριστερά) χτίστηκε από τους Ιππότες στα μέσα του 15ου αιώνα, στη θέση παλιότερης βυζαντινής βασιλικής του 9ου αιώνα.
Στη Λίνδο η εκκλησία της Παναγίας είναι του 15ου αιώνα με ενδιαφέρουσες αγιογραφίες, έργα του ζωγράφου Γρηγόρη, από τη Σύμη στα 1779, όπως αναφέρει η επιγραφή πάνω από την πόρτα.

Παρασκευή 13 Αυγούστου 2010

Θα πούμε το ψωμί..ψωμάκι με τις ανατιμήσεις

Θα πούμε το ψωμί..ψωμάκι με τις ανατιμήσεις

"Η αύξηση είναι επιβεβλημένη" λένε - Τι απαντούν οι αρτοποιοί
- Στα πρόθυρα της χρεοκοπίας οι ρώσοι αγρότες
- Καταστράφηκε το 25% της παραγωγής στη Ρωσία
- Μείωση παραγωγής σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες

Παρά τις διαψεύσεις των προηγούμενων ημερών και τους καθησυχαστικούς τόνους, σήμερα με επίσημη ανακοίνωσή τους λένε ξεκάθαρα ότι λόγω της διεθνούς συγκυρίας θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις τιμές τους. Στην ανακοίνωσή τους τονίζουν χαρακτηριστικά: «Τα κυριότερα παραγωγικά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία από τη συγκομιδή της φετινής σοδειάς, κάνουν λόγο για μείωση της παραγωγής τους. Η Γαλλία προβλέπει μείωση κατά -2,8%, η Γερμανία πάνω από -10%. Μειωμένες εκτιμήσεις παραγωγής υπάρχουν για τη Βουλγαρία και την Ουγγαρία.
Οι προσφερόμενες τιμές εισαγόμενου ποιοτικού σίτου στα μέλη μας, σήμερα, είναι δραματικά αυξημένες από αυτές που προσφέρονταν προ μικρού χρονικού διαστήματος. Υπό αυτές τις συγκυρίες η αύξηση στις τιμές των αλεύρων κρίνεται και επιβεβλημένη και δεδομένη, ακολουθώντας τις τιμές του σίτου. Όπως ακολουθώντας τις τιμές του σίτου, τα άλευρα, τα δύο περασμένα χρόνια, ήταν πάμφθηνα. Τα εκατομμύρια των πραγματοποιούμενων επενδύσεων στο χώρο της αλευροβιομηχανίας και οι χιλιάδες θέσεις εργασίας στην αλυσίδα «σιτάρι-αλεύρι-ψωμί» πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν».
Προσπαθώντας να δικαιολογήσουν τις αυξήσεις που έρχονται μιλάνε για αδυναμίες του γεωργικού τομέα της χώρας μας εν γένει αλλά και του ίδιου του τομέα των σιτηρών.
Υποστηρίζουν επίσης ότι η αναγκάζονται να κάνουν εισαγωγές μαλακού σιταριού γιατί οι Έλληνες παραγωγοί πωλούν πολύ ακριβότερα από τους συναδέλφους τους.
Μιλώντας στο Newsit ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος Μιχάλης Μούσιος, δήλωσε οτι προς το παρόν οι αρτοποιοί θα τηρήσουν στάση αναμονής έως τα τέλη Σεπτεμβρίου και εαν πρόκεται για μικρή αύξηση τιμολογίων τότε θα απορροφήσουν την αύξηση. Εαν όμως η αύξηση δεν είναι σε λογικα πλαίσια τότε ο καθένας είναι ελεύθερος να κάνει ότι θέλει. Που σημαίνει οτι θα αυξηθεί η τιμή του ψωμιού.
Καταστράφηκε το 25% της ρωσικής παραγωγής
«Φωτιά» στις διεθνείς τιμές των σιτηρών βάζει και η απόφαση της Ρωσίας να απαγορεύσει τις εξαγωγές σιτηρών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου. Από τον καύσωνα και την ξηρασία έχει καταστραφεί το 25% της σοδειάς και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία η έκταση της καλλιέργειας σιτηρών φέτος είναι 436 εκατομμύρια στρέμματα.
Ήδη τις τελευταίες μέρες στη Μόσχα έχουν εντοπιστεί κρούσματα αισχροκέρδειας. Τις τελευταίες μέρες η τιμή του ψωμιού στη ρωσική πρωτεύουσα αυξήθηκε κατακόρυφα. Χαρακτηριστικό ότι η τιμή καρβελιού των 380 γραμμαρίων έχει αυξηθεί κατά 20% και αγγίζει πλέον τα 18 ρούβλια (45 λεπτά του ευρώ), από 15 ρούβλια που ήταν πριν τις πυρκαγιές. Εξάλλου υπάρχουν προειδοποιήσεις για επικείμενες αυξήσεις σε προϊόντα με βάση τα δημητριακά.