«Πωλητήριο» σε δημόσιες επιχειρήσεις

Η ατζέντα αξιοποίησης της κρατικής περιουσίας ανοίγει συνολικά για την κυβέρνηση. Στόχος εκτός από τα έσοδα η συνολική αναδιάρθρωση κρίσιμων αγορών. Επιχειρείται να δημιουργηθούν από την αρχή επιχειρηματικοί κλάδοι ή να γίνει πιο αποτελεσματική η λειτουργία υφιστάμενων.
Η πρόταση Σάλλα άνοιξε τη συζήτηση για την εξαγορά της Αγροτικής και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Στόχος πάντως της κυβέρνησης είναι η εξασφάλιση ρευστότητας στην αγορά.
Αυτό θα γίνει μισθώνοντας ή και εκποιώντας περιουσιακά στοιχεία σε ξένα και εγχώρια κεφάλαια. Το σχέδιο, που έχει τη σύμφωνη γνώμη της τρόικας, θα επιφέρει αναπόφευκτα αλλαγές και στα εργασιακά, όπως μετατάξεις, μειώσεις μισθών και υπερωριών.
Ηδη, το υπουργείο Οικονομικών έχει καταλήξει στους τρεις συμβούλους -εκτός απροόπτου θα είναι οι HSBC, Deutsche Bank και Lazard- οι οποίοι θα συντάξουν μελέτη με εναλλακτικές προτάσεις
αξιοποίησης των συμμετοχών του Δημοσίου στον τραπεζικό κλάδο (Αγροτική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Τράπεζα Αττικής, Παρακαταθηκών και Δανείων, συμμετοχή στις ιδιωτικές τράπεζες μέσω προνομιούχων μετοχών). Αυτό όμως είναι μόνο η αρχή. Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών και η καθ' ύλην αρμόδια γραμματεία Αποκρατικοποιήσεων θα προχωρήσουν άμεσα στην πρόσληψη συμβούλων για την αξιοποίηση των λιμανιών, των ακινήτων του ΟΣΕ και των ακινήτων του ΟΑΣΑ. Επίσης, θα προσληφθούν σύμβουλοι για την αναδιάρθρωση κλάδων όπως της αμυντικής βιομηχανίας (ΕΑΒ, ΠΥΡΚΑΛ κ.λπ.), των περιφερειακών αεροδρομίων και των σιδηροδρόμων. Το ίδιο θα γίνει και για την επέκταση της σύμβασης εκμετάλλευσης του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» και την αποτίμηση του option που έχει η ΔΕΗ στη ΔΕΠΑ (η ΔΕΗ έχει δικαίωμα αγοράς ποσοστού 30% του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΠΑ στην περίπτωση πώλησης μετοχών από το ελληνικό Δημόσιο).
Η πολιτική της κυβέρνησης στο θέμα των αποκρατικοποιήσεων-αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας έχει διαφοροποιηθεί σε σχέση με τις εξαγγελίες του περασμένου Μαΐου:
* Στις προτεραιότητες δεν περιλαμβάνεται πλέον η αξιοποίηση των εταιρειών που εκμεταλλεύονται τα νερά. Ετσι, σε αυτή τη φάση δεν προωθείται η πρόσληψη συμβούλων για την περαιτέρω μετοχοποίηση ή την παραχώρηση του μάνατζμεντ της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, κάτι που αρχικά ήταν μέσα στα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών. Ομως, ο σχεδιασμός άλλαξε γιατί προκρίθηκε η πολιτική βούληση να μην βγουν πρώτα στην αγορά εταιρείες που διαχειρίζονται κοινωνικά αγαθά.
* Σε ό,τι αφορά το άνοιγμα της αγοράς των τυχερών παιγνίων, αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα τις επόμενες ημέρες για διαβούλευση κείμενο προθέσεων και όχι νομοσχέδιο όπως αρχικά είχε πει ο υπουργός Οικονομικών. Το κείμενο προθέσεων θα περιγράφει την τρέχουσα κατάσταση στην αγορά των τυχερών παιγνίων, τα προβλήματά της και την ανάγκη αναδιάρθρωσης του τομέα, έτσι ώστε αφενός να παταχθεί ο παράνομος τζόγος, αφετέρου να αυξηθούν τα έσοδα του Δημοσίου. Η κυβέρνηση έκανε ένα βήμα πίσω, γιατί συνάντησε αντιδράσεις βουλευτών και κοινωνικών ομάδων στο ενδεχόμενο να γεμίσει η χώρα «κουλοχέρηδες».
* Στις προτεραιότητες περιλαμβάνονται τώρα η αναδιάρθρωση του ΟΣΕ, η αξιοποίηση των ακινήτων του και των ακινήτων του ΟΑΣΑ, του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών, συμπεριλαμβανομένου των θυγατρικών του, ΕΘΕΛ Α.Ε. και ΗΛΠΑΠ Α.Ε., που διαθέτουν μεγάλα ακίνητα στην ευρύτερη περιοχή της πόλης των Αθηνών.
**Το υπουργείο Οικονομίας συνεργάζεται στενά με τα συναρμόδια υπουργεία. Εχει μάλιστα ζητηθεί και η συνδρομή του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι όροι δόμησης, δίχως να διαταράσσεται η ισορροπία με το περιβάλλον. Η κίνηση αφορά κυρίως τα ακίνητα του ΟΣΕ, τα οποία είναι διάσπαρτα σε όλη τη χερσαία Ελλάδα.
Τα εναλλακτικά σχέδια για τις τράπεζες
Στις προτεραιότητες της κυβέρνησης βρίσκεται ο τραπεζικός κλάδος, μετά την αιφνιδιαστική πρόταση που υπέβαλε ο πρόεδρος του ομίλου της Τραπέζης Πειραιώς Μιχ. Σάλλας για την εξαγορά των υπό κρατικό έλεγχο τραπεζών, της Αγροτικής Τράπεζας και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.
Οι τρεις σύμβουλοι
Η δουλειά των τριών συμβούλων στο συγκεκριμένο τομέα δεν θα είναι καθόλου εύκολη. Στο διάστημα μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου πρέπει να διερευνήσουν εναλλακτικά σενάρια αξιοποίησης των υπό κρατικό έλεγχο τραπεζών ικανοποιώντας δύο μεταβλητές που έχει ως στόχο το υπουργείο: α) βελτίωση της ευστάθειας του τραπεζικού συστήματος και β) βελτίωση της αποτελεσματικότητάς του. Οπου ευστάθεια εννοούν την όσο το δυνατόν ισχυρότερη κεφαλαιακή βάση και όπου αποτελεσματικότητα την παροχή χρήματος στην οικονομία υπό τις παρούσες δύσκολες συνθήκες.
Γιατί όπως λέει στέλεχος του υπουργείου, εάν οι τράπεζες δεν δίνουν λεφτά στην οικονομία, τότε δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Θα εξεταστούν συνεπώς διάφορες περιπτώσεις που θα συνδυάζουν α) τις συμμετοχές του Δημοσίου στις κρατικές τράπεζες, β) την τύχη των προνομιούχων μετοχών που έχει το Δημόσιο στις ιδιωτικές και κρατικές τράπεζες και γ) τη δυνατότητα αξιοποίησης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (αποτελεί πρόνοια του ΔΝΤ με διαθέσιμα μέχρι 10 δισ. ευρώ, στο οποίο προβλέπεται να ενταχθούν τράπεζες που χρειάζονται κεφάλαια και δεν πληρούν τα κριτήρια κεφαλαιακής επάρκειας της Τραπέζης της Ελλάδος).
Το υπουργείο Οικονομικών αγωνιά γιατί διαπιστώνει ότι δεν πέφτει χρήμα στην οικονομία παρ' ότι οι τράπεζες έχουν λάβει ή θα λάβουν κρατική βοήθεια συνολικής αξίας 76 δισ. ευρώ (οι τράπεζες δεν χορτηγούν δάνεια, αλλά ούτε ο κόσμος ζητάει).