Συνιστώμενο «ασφαλές απόθεμα»: 70-100 € ανά άτομο μετρητά σε περίπτωση κρίσης

 

Συνιστώμενο «ασφαλές απόθεμα»: 70-100 € ανά άτομο

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προτρέπει τα νοικοκυριά να διατηρούν ποσότητα μετρητών ικανή να καλύψει βασικές ανάγκες για 72 ώρες — περίπου 70-100 ευρώ ανα άτομο. Το μέτρο εντάσσεται στην ευρύτερη «Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ετοιμότητας», με στόχο οι πολίτες να είναι προετοιμασμένοι σε έκτακτες καταστάσεις.

Ιστορικά δεδομένα και κρίσεις ως «μαθήματα επιβίωσης»
Η ΕΚΤ επικαλείται προηγούμενα επεισόδια κρίσεων — την πανδημία, την εισβολή στην Ουκρανία, τα μπλακ άουτ στην Ιβηρική — όπου η ζήτηση για φυσικό χρήμα εκτοξεύτηκε, καθώς τα ηλεκτρονικά συστήματα πληρωμών και οι τραπεζικές υποδομές δοκιμάστηκαν. Στην περίπτωση της Ισπανίας, για παράδειγμα, όταν η ηλεκτρική τροφοδότηση κόπηκε, οι συναλλαγές με κάρτες κατέρρευσαν σε πολλές περιοχές.

Η «σκιά» των capital controls στην ελληνική εμπειρία
Η ΕΚΤ επισημαίνει την ελληνική κρίση χρέους ως κρίσιμο δείγμα: στο απόγειό της (2015), η Ελλάδα εισήγαγε κεφαλαιακούς περιορισμούς, με περιορισμούς σε αναλήψεις από ΑΤΜ και αργία του τραπεζικού τομέα — κατάσταση που ενίσχυσε τη ρόλο των μετρητών ως «λύση ανάγκης».

Προκλήσεις για τα νοικοκυριά
Σύμφωνα με υπολογισμούς, για μια τετραμελή οικογένεια αυτή η σύσταση σημαίνει ύψος μετρητών ~400 €, ποσό που θεωρείται σημαντικό για πολλές οικονομικές οικογένειες σε περίοδο υψηλού κόστους διαβίωσης. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, τα νοικοκυριά αδυνατούν ήδη να καλύψουν έκτακτες δαπάνες 480 €.

Πρακτικά ερωτήματα και προβληματισμοί

• Πόσο εύκολο είναι να κυκλοφορεί κάποιος με αυτό το απόθεμα μετρητών — λόγω κινδύνου κλοπής ή απώλειας;
• Πώς θα διασφαλιστεί η ανανέωση, διαφύλαξη και ασφάλεια των αποθεμάτων;
• Μπορούν οι τράπεζες και τα ΑΤΜ να υποστηρίξουν αυξημένες ανάγκες ανάληψης σε περιόδους κρίσης;

Η σύσταση της ΕΚΤ λειτουργεί περισσότερο ως προειδοποίηση και «δίχτυ ασφαλείας», παρά ως υποχρεωτικό κατευθυντήριο πλαίσιο — αλλά έχει ήδη συγκεντρώσει ενδιαφέρον και συζητήσεις για το ρόλο των μετρητών στην «εποχή της αβεβαιότητας».