ΤΑ ΡΩΣΙΚΑ ΔΙΣ ΤΙΝΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΜΠΑΝΚΑ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ

Ρεπορτάζ : Χρήστος Κολώνας
(από το Έθνος της Κυριακής)
Τις προθέσεις των Ρώσων να αναδείξουν την Ελλάδα σε νέο εταίρο τους στη ΝΑ Ευρώπη μαρτυρούν οι μη δεσμευτικές προσφορές τους στον διαγωνισμό για την αποκρατικοποίηση των ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ. Σύμφωνα με... 
πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», το συνολικό ποσό που προσφέρουν ανέρχεται στα 2,7 δισ. ευρώ, ενδεικτικό του θερμού ενδιαφέροντός τους 

Στρατηγικό της σύμμαχο επιδιώκει να κάνει εκ νέου την Ελλάδα η Μόσχα στα σχέδιά της για είσοδο στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Το γεωπολιτικό ενδιαφέρον των Ρώσων εκδηλώνεται μέσα από τη συμμετοχή εταιρειών-κολοσσών στις εν εξελίξει αλλά και στις επικείμενες αποκρατικοποιήσεις ελληνικών επιχειρήσεων. Επιστρέφουν έξι χρόνια μετά την πρώτη χείρα συμμαχίας που είχαν τείνει με τη διακρατική συμφωνία για την κατασκευή του πετρελαιαγωγού «Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη» και τα μνημόνια για τον αγωγό South Stream (νότιος διάδρομος μεταφοράς αερίου, Βουλγαρία - Ελλάδα - Ιταλία). Σχέδια τα οποία τελικά δεν ευδοκίμησαν κατόπιν εσφαλμένων χειρισμών των προηγούμενων κυβερνήσεων.

Το πρώτο δυναμικό «παρών» οι Ρώσοι το δίνουν μέσα από τον διαγωνισμό για τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ Α.Ε.) και τον Διαχειριστή Ελληνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ Α.Ε.) υποβάλλοντας προσφορές δισεκατομμυρίων ευρώ. Ενδιαφέρον δείχνουν και για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τη θυγατρική του ΟΣΕ, μέσω των Ρωσικών Σιδηροδρόμων.

Στη νέα σκακιέρα που στήνουν οι Ρώσοι στη νότια περιοχή της Ευρώπης θέλουν την Ελλάδα εταίρο, κάτι που αναμένεται να επιβεβαιωθεί και στην προγραμματισμένη επίσκεψη του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στη Μόσχα τον επόμενο μήνα, όπου και θα συναντηθεί με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», στον διαγωνισμό για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ και της κατά 100% θυγατρικής της ΔΕΣΦΑ οι δύο ρωσικοί όμιλοι υπέβαλαν μη δεσμευτικές προσφορές, κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης του διαγωνισμού, συνολικού ύψους 2,7 δισ. ευρώ.

Για την ακρίβεια, ο ενεργειακός γίγαντας Gazprom προσέφερε 900 εκατ. ευρώ για τη ΔΕΠΑ, ενώ η Negusneft του ομίλου Sintez δίνει 1,8 δισ. ευρώ και για τη ΔΕΠΑ και για τον ΔΕΣΦΑ. Οι προτάσεις αν μη τι άλλο δείχνουν το ισχυρό ενδιαφέρον των Ρώσων για την απόκτηση των εταιρειών.

Οι διαφορές
Μάλιστα, οι μη δεσμευτικές προσφορές των δύο επιχειρήσεων απέχουν παρασάγγας από τις αντίστοιχες των υπόλοιπων ανταγωνιστών τους οι οποίοι πέρασαν στην επόμενη (τελική) φάση του διαγωνισμού που κάνει το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Ελληνικού Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ).

Ετσι, σύμφωνα πάντα με τις πληροφορίες του «ΕτΚ», η κοινοπραξία των ομίλων Βαρδινογιάννη και Μυτιληναίου πρότεινε 540 εκατ. ευρώ για τη ΔΕΠΑ, η Socar (κρατική επιχείρηση αερίου του Αζερμπαϊτζάν) πρότεινε 460 εκατ. ευρώ για τον ΔΕΣΦΑ και η «συμμαχία» του τσεχικού fund PPF και της ελληνικής εταιρείας ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ προσέφερε 400 εκατ. ευρώ για τον ΔΕΣΦΑ.

Ταυτόχρονα, όπως αναφέρουν επίσης αξιόπιστες πηγές στο «ΕτΚ», η Gazprom, που αποτελεί και τον μοναδικό προμηθευτή φυσικού αερίου της χώρας μέσα από τον υφιστάμενο ελληνοβουλγαρικό αγωγό βλέπει θετικά το αίτημα της ΔΕΠΑ για «καλύτερη τιμολογιακή πολιτική λόγω της οικονομικής ύφεσης».

Σημειώνεται ότι η Gazprom έχει σύμβαση με τη ΔΕΠΑ για την προμήθεια αερίου μέχρι το 2016 και option, δικαίωμα επέκτασης, για άλλα εννέα χρόνια. Αν ο ρωσικός κολοσσός τελικά προχωρήσει σε μείωση των τιμών, τότε αυτόματα αυτές θα μετακυλιστούν στη βιομηχανία, στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και στα νοικοκυριά, που μέσω των τριών κατά 51% θυγατρικών της ΔΕΠΑ Εταιρειών Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας εφοδιάζονται με και καταναλώνουν φυσικό αέριο.

Ο δρόμος για την αποκρατικοποίηση των δύο εταιρειών δεν είναι, όμως, στρωμένος με ροδοπέταλα... Πρόσφατα Ουάσιγκτον και Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδίωξαν να δείξουν την ενόχλησή τους στο προβάδισμα που έχουν οι ρωσικές εταιρείες.

«Η Ελλάδα πρέπει να συμμορφωθεί με τη δική της εθνική νομοθεσία και πρέπει να συμμορφωθεί και με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτό που συμβουλεύουμε όλες τις χώρες είναι να έχουν διαφορετικές πηγές εφοδιασμού για τις εθνικές ενεργειακές τους ανάγκες, έτσι ώστε να μη βρεθούν υπό ομηρεία» είχε πει προ ημερών χαρακτηριστικά η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Βικτόρια Νούλαντ.

Ανάλογα δημοσιεύματα ακολούθησαν και από το γνωστό ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, το οποίο έκανε λόγο για ανησυχία των Βρυξελλών μήπως η ρωσική Gazprom καταλήξει να εξαγοράσει τη ΔΕΠΑ αποκτώντας δεσπόζουσα θέση σε χώρα-μέλος της ΕΕ, την ίδια στιγμή που ο ρωσικός όμιλος είναι ο στόχος μεγάλης έρευνας της ΕΕ για τον ανταγωνισμό. Κάποιοι μάλιστα σχολιάζουν πως ίσως για τον λόγο αυτόν αποχώρησαν από τη δεύτερη φάση του διαγωνισμού οι ευρωπαϊκές ENI (Ιταλία) και EdF (Γαλλία).

Οι πιέσεις
Πάντως, παρά τις πιέσεις που ασκούνται από ΗΠΑ και ΕΕ, οι Ρώσοι επιμένουν. Και είναι χαρακτηριστική η ανακοίνωση του έτερου ρωσικού ομίλου Sintez. Το πρακτορείο Bloomberg μετέδωσε σχετικά: «Η Sintez επιβεβαίωσε το ισχυρό ενδιαφέρον της για ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ και θα μελετήσει περαιτέρω τα περιουσιακά τους στοιχεία πριν υποβάλει ολοκληρωμένη δεσμευτική προσφορά».

Ενα δεύτερο αγκάθι που υπάρχει στη διαδικασία της αποκρατικοποίησης είναι και η τραγική οικονομική κατάσταση στην αγορά ενέργειας. Τα χρέη ξεπερνούν το 1,5 δισ. ευρώ. Μάλιστα οι οφειλές προς τη ΔΕΠΑ από πελάτες της υπολογίζονται γύρω στα 500 εκατ. ευρώ. Οφειλές που προέρχονται από παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και μεγάλες βιομηχανίες.

Βέβαια, το πρόβλημα έχει προκληθεί από τα χρέη που έχει ο Λειτουργός Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΛΑΓΗΕ) προς τους παραγωγούς ρεύματος. Πρόκειται για ένα ντόμινο οφειλών που ξεκινούν από τους απλήρωτους λογαριασμούς ρεύματος ύψους 1,2 δισ. ευρώ νοικοκυριών και επιχειρήσεων προς τη ΔΕΗ.

Την ερχόμενη εβδομάδα, ίσως και την Τετάρτη 23 του μηνός, οι πέντε «μνηστήρες» θα κληθούν από το ΤΑΙΠΕΔ να παραλάβουν τα τέσσερα τεύχη δημοπράτησης προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την υποβολή των δεσμευτικών τους προσφορών.

Επιπλέον οι εταιρείες θα έχουν πρόσβαση σε εικονική αίθουσα τεκμηρίωσης (virtual data room) που θα δημιουργηθεί στον όμιλο ΔΕΠΑ για να κάνουν ενδελεχείς ελέγχους, θα αποκτήσουν εκθέσεις ελέγχου (vendor due diligence reports) αλλά και σχέδια σύμβασης πώλησης μετόχων.

Η κυβέρνηση έχει διαμηνύσει πως θέλει η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ να έχει τελειώσει μέχρι τις 31 Μαρτίου.

Υπενθυμίζεται ότι ο διαγωνισμός αφορά στην απόκτηση του ομίλου ΔΕΠΑ είτε άνευ είτε κατόπιν ιδιοκτησιακού διαχωρισμού (ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ). Ειδικότερα στην περίπτωση άνευ ιδιοκτησιακού διαχωρισμού πωλείται το 100% του ομίλου ΔΕΠΑ, με το Δημόσιο όμως να διατηρεί το 34% της θυγατρικής της ΔΕΠΑ, δηλαδή του ΔΕΣΦΑ.

Στην περίπτωση πώλησης κατόπιν ιδιοκτησιακού διαχωρισμού, διατίθεται το 100% του ομίλου ΔΕΠΑ εξαιρουμένου του ΔΕΣΦΑ ή το 66% του ΔΕΣΦΑ με το Δημόσιο να διατηρεί το 34% του Διαχειριστή.