Το ρεύμα και το νερό αποτελούν κοινωνικά αγαθά και όχι εμπορεύματα

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Ελενα Λάσκαρη
Επειτα από μια θυελλώδη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου ανακοίνωσε το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, το οποίο περιορίζεται στην πλήρη αποκρατικοποίηση μόνο των καζίνων και ορισμένων Ξενία. Για τις λοιπές συμμετοχές του Δημοσίου, το πρόγραμμα περιορίζεται είτε σε διάθεση νέων πακέτων μετοχών χωρίς το Δημόσιο να χάνει τον έλεγχο της πλειοψηφίας είτε σε συμβάσεις παραχώρησης είτε σε βελτίωση της εποπτείας της αγοράς. Ενδεικτικό των συμβιβαστικών λύσεων που επελέγησαν είναι το στοιχείο πως μέχρι προχθές η εισήγηση του υπουργείου Οικονομικών για τις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ αφορούσε συμβάσεις παραχώρησης σε ιδιώτες για διάστημα έως και 40 ετών με παράλληλη εκχώρηση του μάνατζμεντ. Τελικά επελέγη η λύση της διάθεσης νέων πακέτων μετοχών και για τις δύο εισηγμένες εταιρείες, χωρίς πώληση του μάνατζμεντ και με το δημόσιο να διατηρεί υπό τον έλεγχό του πλειοψηφικό πακέτο 51%.
Τα προσδοκώμενα έσοδα
Τόσο το χρονοδιάγραμμα όσο και τα προσδοκώμενα έσοδα από το πρόγραμμα που παρουσιάστηκε παρουσία των συναρμόδιων υπουργών Υποδομών Δημήτρη Ρέππα, Ενέργειας Τίνας Μπιρμπίλη και Πολιτισμού Παύλου Γερουλάνου, είναι παραπάνω από θολά. Ο υπουργός Οικονομικών όταν ρωτήθηκε σχετικά παρέπεμψε στο χρονοδιάγραμμα του κάθε υπουργείου, ενώ για τα προσδοκώμενα έσοδα έκανε αναφορά στις προβλέψεις του μνημονίου που έχει συνυπογραφεί με την τρόικα, σύμφωνα με τις οποίες τα ετήσια έσοδα θα είναι τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ το διάστημα 2011-2013. «Οι δικές μας εκτιμήσεις είναι σαφέστατα υψηλότερες από αυτή την πρόβλεψη, δεν θα βάλουμε όμως εδώ ένα στόχο γιατί ο πρωταρχικός μας στόχος δεν είναι τι θα εισρεύσει στο ελληνικό Δημόσιο. Από τη σωστή αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, το ελληνικό Δημόσιο, είτε μέσω μείωσης του χρέους είτε μέσω μείωσης των ελλειμμάτων που ήδη έχει, θα έχει κέρδη δεκάδων δισεκατομμυρίων», είπε ο κ. Παπακωνσταντίνου. Ούτε 100 εκατ. ευρώ!
Στη δεδομένη συγκυρία πάντως, τα αποτελέσματα όποιας πιθανής απόπειρας θα ήταν μάλλον πενιχρά. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, των οποίων η διάθεση νέων πακέτων μετοχών δεν θα είχε ούτε καν ουσιαστικά ταμειακά αποτελέσματα. Με το Χρηματιστήριο να έχει κατρακυλήσει στις 1.537 μονάδες και τις μετοχές των εταιρειών στα 5,58 και 4,42 ευρώ αντίστοιχα, η πώληση των πακέτων δεν θα απέδιδε ούτε καν 100 εκατ. ευρώ. Με βάση τις χθεσινές αποτιμήσεις, το πακέτο του 10% της ΕΥΔΑΠ θα απέφερε στο Δημόσιο έσοδα 59,427 εκατ. ευρώ και του 23% της ΕΥΑΘ επιπλέον 36,902 εκατ. ευρώ, ενώ η πρακτική της μετοχοποίησης είναι γνωστό πως δεν αποφέρει τίποτα περισσότερο από ταμειακά οφέλη. Παρομοίως άλλωστε αξιολογείται από παράγοντες της αγοράς και η πώληση του 39% των ΕΛ.ΤΑ., όπου σήμερα το Δημόσιο κατέχει 90% του μετοχικού κεφαλαίου τους και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο το υπόλοιπο 10%. Η πώληση του ποσοστού δεν συνεπάγεται καμία διαρθρωτική αλλαγή στη λειτουργία των Ελληνικών Ταχυδρομείων, ενώ και τα όποια έσοδα κρίνονται αμελητέα.
Προτροπή συγχωνεύσεων
Σαφή προτροπή συγχωνεύσεων έκανε ο υπουργός Οικονομικών απευθυνόμενος στους έλληνες τραπεζίτες λέγοντας χαρακτηριστικά «πρέπει οι τράπεζες να δουν την επόμενη ημέρα». Νωρίτερα είχε περιγράψει το δύσκολο περιβάλλον εντός του οποίου κινούνται. Το Δημόσιο από την πλευρά του επιλέγει στάση αναμονής για τις κρατικού ενδιαφέροντος τράπεζες. Ετσι, προς το παρόν τουλάχιστον οι συμμετοχές του Δημοσίου σε Αγροτική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων παραμένουν ως έχουν.
ΤΡΟΧΟΠΕΔΗ στη διάθεση νέου πακέτου μετοχών της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ η χαμηλή χρηματιστηριακή αξία τους Χρυσάφι η ακίνητη περιουσία, αλλά δεν έχει αποτιμηθεί!
ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων αποτελεί το σκέλος που αφορά συμβάσεις παραχώρησης. Το πεδίο ενδεχομένως θα μπορούσε να διαγράφεται λαμπρό για την ιδιωτική πρωτοβουλία, καθώς συμβάσεις παραχώρησης προβλέπονται για υποδομές που εκτείνονται από την Εγνατία Οδό και τα εμπορευματικά κέντρα του ΟΣΕ στο Θριάσιο και τη Θεσσαλονίκη, έως και τα περιφερειακά αεροδρόμια, ενώ μεγάλες προσδοκίες καλλιεργούνται για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου. Το τοπίο όμως και σε αυτό το μέτωπο παραμένει θολό, καθώς το Δημόσιο δεν είναι καν σε θέση να προσδιορίσει την αξία της ακίνητης περιουσίας του. Ανεπίσημες πληροφορίες ανεβάζουν την αξία της ακίνητης και αναξιοποίητης περιουσίας του σε 300 έως 500 δισ. ευρώ και το πρώτο μέλημα του Δημοσίου είναι να την καταγράψει και να καθαρίσει τα ακίνητα από νομικές εκκρεμότητες. Στη συνέχεια κατά περίπτωση τα φιλέτα θα πωληθούν ή εναλλακτικά θα παραχωρηθούν με μακροχρόνιες συμβάσεις σε ιδιώτες. Η τρίτη εναλλακτική αφορά τη δημιουργία εταιρειών συμμετοχών σε «καλάθι» ακινήτων του Δημοσίου, οι οποίες και θα εισαχθούν στο Χρηματιστήριο.