Στο έλεος των funds οι δανειολήπτες – Καταγγελίες για αθέμιτες πρακτικές και χωρίς προστασία από το κράτος

 

Τις σοβαρές στρεβλώσεις που δημιουργεί η δράση των funds και των εταιρειών διαχείρισης κόκκινων δανείων (servicers) σε βάρος των δανειοληπτών αναδεικνύει η ολομέλεια των προέδρων των δικηγορικών συλλόγων της χώρας, με επιστολές που έστειλε στο υπουργείο Οικονομικών και στην Τράπεζα της Ελλάδος. Οι δικηγόροι μιλούν για αθέμιτες πρακτικές, ελλιπή προστασία των πολιτών και ανάγκη άμεσης παρέμβασης της Πολιτείας.

Τα funds είναι απρόσωπες εταιρείες με έδρα σε χώρες όπως η Ιρλανδία, το Βέλγιο ή η Μάλτα, οι οποίες έχουν αγοράσει κόκκινα δάνεια από τις ελληνικές τράπεζες. Τη διαχείριση αυτών των δανείων την έχουν αναθέσει σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και υπάγονται τυπικά στην ελληνική νομοθεσία. Παρ’ όλα αυτά, όπως καταγγέλλεται, ο τρόπος που λειτουργούν αφήνει εκτεθειμένους εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες.

Το ζήτημα έχει τεράστια κοινωνική διάσταση. Την ώρα που η κυβέρνηση εμφανίζεται να μιλά για «λύση» στο πρόβλημα των κόκκινων δανείων, η πραγματικότητα, σύμφωνα με τους δικηγορικούς συλλόγους, είναι πολύ διαφορετική. Πολλοί δανειολήπτες βρίσκονται σε καθεστώς διαρκούς ομηρίας, υπογράφοντας συμφωνίες με funds και servicers που απλώς «αγοράζουν χρόνο» και, όπως εκτιμάται, σε μεγάλο ποσοστό θα καταρρεύσουν στο μέλλον, οδηγώντας σε απώλεια περιουσίας.

Οι πρόεδροι των δικηγορικών συλλόγων ζητούν από τον υπουργό Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη και τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα «άμεση παρέμβαση» για ενίσχυση της προστασίας των ευάλωτων δανειοληπτών και επιβολή αυστηρών κυρώσεων στις παραβατικές εταιρείες. Επισημαίνουν ότι οι πλειστηριασμοί, ακόμη και πρώτης κατοικίας, έχουν γίνει καθημερινότητα, ενώ οι καταχρηστικές πρακτικές συνεχίζονται χωρίς ουσιαστικό φρένο.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Γιώργου, ο οποίος βρέθηκε ξαφνικά αντιμέτωπος με ένα χρέος που κληρονόμησε από τον πατέρα του, για δάνειο το οποίο –όπως λέει– αγνοούσε. Εδώ και 20 χρόνια κανείς δεν τον είχε ενοχλήσει από την τράπεζα. Το σοκ ήρθε όταν ξάδερφός του βρήκε τυχαία στην αυλή του πατρικού στο χωριό έναν φάκελο που είχαν απλώς πετάξει: επρόκειτο για διαταγή πληρωμής για το σπίτι, το οποίο πλέον είχε περιέλθει στην κατοχή του.

Ο Γιώργος εξηγεί ότι μετά τον θάνατο των γονιών του πηγαίνει στο σπίτι μόνο τα καλοκαίρια, ενώ όλους τους λογαριασμούς τους είχε φροντίσει να έρχονται στην Αθήνα. Όπως υποστηρίζει, ουδέποτε είχε λάβει ειδοποίηση από την Εθνική Τράπεζα για την κάρτα και δεν είχε καμία ιδέα για το χρέος. Το αρχικό ποσό ήταν περίπου 1.680 ευρώ. Είκοσι χρόνια μετά, το fund που είχε αγοράσει την οφειλή ζητούσε 22.000 ευρώ.

Ο δικηγόρος του προσπάθησε να διαπραγματευτεί «κούρεμα» και συμβιβασμό. Όμως η προσφορά του fund ήταν ελάχιστη: έκπτωση μόλις 2.000 ευρώ και τελικό ποσό 20.000 ευρώ. Πιστεύοντας ότι το κράτος θα τον προστατεύσει, ο Γιώργος στράφηκε στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Εκεί όμως ήρθε αντιμέτωπος με μια άλλη πραγματικότητα: το fund αρνήθηκε να συμμετάσχει.

Έτσι αποκαλύπτεται και ο «μύθος» του εξωδικαστικού. Ενώ για οφειλές προς το Δημόσιο οι υπηρεσίες είναι υποχρεωμένες να προσέλθουν στη διαδικασία, στην περίπτωση των ιδιωτών πιστωτών και των funds η συμμετοχή τους είναι στη διακριτική τους ευχέρεια. Αν δεν θέλουν, δεν κάθονται καν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, όπως καταγγέλλουν δανειολήπτες και νομικοί.

Ο Γιώργος περιγράφει ότι χρειάστηκε να στείλει, μέσω του δικηγόρου του, τέσσερα εξώδικα προκειμένου να ενημερωθεί από πού προκύπτει το τελικό ποσό και με ποιον τρόπο επιδόθηκε η διαταγή πληρωμής. Παρ’ όλα αυτά, απάντηση δεν έλαβε ποτέ. Για την όλη διαδικασία –εξωδικαστικό, εξώδικα, νομικές ενέργειες– πλήρωσε περίπου 3.000 ευρώ. «Για να αντιμετωπίσεις τα funds χρειάζεσαι υπομονή και χρήματα», σημειώνει, θέτοντας το ερώτημα τι γίνεται με τους πραγματικά ευάλωτους, που δεν έχουν ούτε τα βασικά για να καλύψουν τέτοιες δαπάνες.

«Υπάρχουν άπειρες περιπτώσεις που τα funds δεν συνεργάζονται, παρά την καλή θέληση του δανειολήπτη να υπογράψει μια βιώσιμη συμφωνία και να ξεχρεώσει», αναφέρει στο in ο δικηγόρος Ζαννής Σιδέρης, από τον Σύλλογο Προστασίας Υπερχρεωμένων Νοικοκυριών και Επιχειρήσεων. Ο σύλλογος λειτουργεί με μικρή ετήσια συνδρομή και παρέχει δωρεάν νομικές συμβουλές για ζητήματα κόκκινων δανείων, σε μια περίοδο που –όπως λέει– «η κατάσταση με τους πλειστηριασμούς έχει ξεφύγει». Με την εμπειρία του, καταρρίπτει και την εικόνα του «μπαταχτσή» δανειολήπτη, τονίζοντας ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι οφειλέτες προσπαθούν να βρουν λύση και δεν θέλουν να αποφύγουν τις υποχρεώσεις τους.

Στο μεταξύ, η Τράπεζα της Ελλάδος, σε σχετική ενημέρωση, υπενθυμίζει ότι οι διαχειριστές και οι αγοραστές πιστώσεων υποχρεούνται να εφαρμόζουν τις προβλέψεις του άρθρου 13 του νόμου 5072/2023 για τη σχέση και την επικοινωνία με τον δανειολήπτη, αλλά ξεκαθαρίζει ότι δεν είναι αρμόδια για τη λειτουργία του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών του νόμου 4738/2020. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της παρακολουθεί την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας, ωστόσο το κενό ουσιαστικής προστασίας των πολιτών απέναντι στα funds παραμένει.

πηγή: in.gr