Γιατί η Ελλάδα δεν θα εκραγεί πριν τις αμερικανικές εκλογές

Με τίτλο «θα εκραγεί η Ελλάδα πριν τις εκλογές;» (Will Greece Blow Up Before Election Day?), ο πρώην αντιπρόεδρος του οίκου αξιολόγησης Moody’s, Κρίστοφερ Μαχόνεϊ παραθέτει -μέσω του κειμένου του που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα project-syndicate.org- τη δική του άποψη σχετικά με την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη, τη θέση της Άνγκελα Μέρκελ αλλά και τη θέση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Aναλυτικά το κείμενο αναφέρει:«Δυο με τρεις εβδομάδες έχει στη διάθεσή του ο Σαμαράς για να ολοκληρώσει το πακέτο των μέτρων λιτότητας που υπολογίζεται στα 14 δισ. ευρώ ( 17,7δισ. δολάρια) και τα οποία θα ισχύσουν για τα επόμενα δυο χρόνια. Αλλά πολιτικοί στο Βερολίνο και στις Βρυξέλες έχουν αμφιβολίες στο κατά πόσο το σχέδιο του κ. Σαμαρά θα έχει άμεσα αποτελέσματα. Η Τρόικα θα βρεθεί τον Σεπτέμβρη στην Αθήνα όπου και θα παραμείνει για ένα μήνα «ξεσκονίζοντας» τα βιβλία. Εν τω μεταξύ, το κλιμάκιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, υποθέτει ότι η σύνοδος κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα διεξαχθεί στις 18 – 19 Οκτωβρίου θα είναι καθοριστικό για την Ελλάδα.

Το ΔΝΤ κρατά σκληρή στάση για τις διαπραγματεύσεις. Απεσταλμένοι του Ταμείου θεωρούν ότι τα χρέη της Ελλάδας δεν είναι διαχειρίσιμα και το ΔΝΤ απειλεί να αποσύρει το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας.

Η μόνη εναλλακτική είναι για τον δημόσιο τομέα, και συγκεκριμένα για την ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα (ΕΚΤ) να διαγράψει ένα μέρος του ελληνικού χρέους.

Η γερμανική κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα δίλλημα. Η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, έχει θέσει ως όρο την συμμετοχή του ΔΝΤ για την οικονομική διάσωση της Ελλάδας, αλλά εάν οι πιστωτές του δημόσιου τομέα συμφωνήσουν σε «κούρεμα» του χρέους, αυτό αυτομάτως σημαίνει ότι η Γερμανία θα χάσει πολλά δισεκατομμύρια ευρώ.

Για την Μέρκελ αυτό είναι κάτι που δεν θέλει καν να το συζητήσει, όπως είναι και το τρίτο πακέτο βοήθειας καθώς και η επιμήκυνση του προγράμματος, που ζήτησε ο Σαμαράς. Τα δυο τελευταία ζητήματα που έθεσε ο Σαμαράς, θα κόστιζαν περισσότερα χρήματα και αυτό είναι κάτι που φοβάται η Καγκελάριος. Είναι κάτι που μέλη του κόμματός της αλλά και οι εταίροι της θα αρνηθούν στην Bundestag.
Το σενάριο για την απομάκρυνση της Ελλάδας από την ευρωζώνη έχει αρχίσει να διαγράφεται.

Για ακόμα μια φορά, είμαστε μάρτυρες σε μια ακόμα ελληνική επικίνδυνη ισορροπία: Θα μπορέσει η Αθήνα να διασωθεί (για ακόμα μία φορά) ή θα χρεοκοπήσει; Τα οικονομικά μέσα υποθέτουν ότι αυτή τη φορά η Ελλάδα δεν θα τα καταφέρει. Αυτό είναι απολύτως κατανοητό, δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει αποτύχει να εφαρμόσει οποιαδήποτε μέτρα ή μεταρρυθμίσεις για τις οποίες έχει επαναλαμβανόμενα συμφωνήσει.

Ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας έχει απορρίψει τις ελληνικές εκκλήσεις για χρονική παράταση, λέγοντας ότι η Αθήνα χρειάζεται να σεβαστεί την συμφωνία με τους διεθνείς εταίρους της περί οικονομικής διάσωσης. «Αυτό που ζητούν οι Έλληνες, για παράταση μισού χρόνου ή δύο ετών, δεν είναι εφικτό», δήλωσε ο Φίλιπ Ρέσλερ, ο οποίος είναι επίσης αντιπρόεδρος στην κυβέρνηση συνασπισμού της Άνγκελα Μέρκελ. Και πρόσθεσε ότι «ο χρόνος είναι χρήμα πάντα» και όλα τα κόμματα έχουν συμφωνήσει ότι το θέμα περί επιπρόσθετων κεφαλαίων δεν τίθεται καν για συζήτηση».

Η Μέρκελ δέχεται πολύ πίεση για να «πετάξει» τους Έλληνες έξω. Ολλανδοί και Φιλανδοί είναι θυμωμένοι και κάνουν τρομερό θόρυβο. Οι υποστηρικτές της Μέρκελ είναι τελείως αντίθετοι στην χρηματική επιβράβευση της Ελλάδας. Ο ίδιος ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, υπουργός Οικονομικών της Μέρκελ, δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα: «Περισσότερος χρόνος σημαίνει περισσότερα χρήματα και αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι πολύ γρήγορα θα χρειαστεί ένα καινούριο πρόγραμμα στήριξης. Αυτός δεν είναι ο σωστός τρόπος για την επίλυση των βασικών προβλημάτων της ευρωζώνης»

Φιλανδοί, Ολλανδοί και Γερμανοί υποστηρίζουν ότι δεν θα δώσουν άλλα χρήματα για την Ελλάδα. Φαίνεται ότι προετοιμάζονται για να πουν στην Ελλάδα «Sayonara» (Αντίο).Αλλά θα κάνω μια τολμηρή πρόβλεψη: Η Ελλάδα θα διασωθεί και δεν θα βγει από την Ευρωζώνη τον Οκτώβρη. Αυτό θα συμβεί γιατί δεν μπορώ να φανταστώ ότι η Ευρώπη θα θέλει να αντιμετωπίσει μια ελληνική κρίση, εν μέσω της ισπανικής κρίσης. Και επιπλέον, όπως έχω πει, τα αποτελέσματα μιας ελληνικής χρεοκοπίας είναι άγνωστα, το Grexit θα είναι μια πιθανή καταστροφή. Εάν βγει τώρα η Ελλάδα από το ευρώ, θα είναι επικίνδυνο. Η διατήρηση της Ελλάδας εντός ευρωζώνης είναι πιο φθηνή και ασφαλέστερη.

Αν υποθέσουμε ότι έχω δίκιο πώς θα μπορούσε η Ευρώπη να μετατρέψει την αποτυχία της Ελλάδας σε μια ιστορία επιτυχίας; Αυτό έχουν στο μυαλό τους τώρα οι Μέρκελ και Ολάντ.

Αυτή τη στιγμή η πολιτική γραμμή είναι η Ευρώπη να μην αποφασίσει τίποτε μέχρι η Τρόικα να δημοσιεύσει την έκθεση τον Οκτώβριο και τα «κυρίαρχα μέλη» να δουν τι έχει να πει η Τρόικα.

Έτσι, αν η Ευρώπη θέλει να αποτρέψει (ή να αναβάλλει) μια ελληνική «έκρηξη», σε ποιο σημείο της διαδικασίας πρέπει να παρέμβει, προκειμένου να διασφαλιστεί το σωστό αποτέλεσμα;

Το προφανές είναι να «επηρεαστεί» η Τρόικα και να διασφαλιστεί ότι η έκθεσή της θα πει ότι η Ελλάδα σημειώνει πρόοδο και θα πετύχει αν της δοθεί περισσότερος χρόνος και χρήμα (μην γελάτε). Αυτό θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα, αλλά μπορεί να επηρεαστεί η Τρόικα;Η Τρόικα αποτελείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Η «επιρροή» θα ασκηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και είναι σίγουρο ότι με χαρά θα συμφωνήσουν. Αλλά το ΔΝΤ είναι πιο δύσκολο να επηρεαστεί και σε καμία περίπτωση το ΔΝΤ δεν είναι ευρωπαϊκό ανδρείκελο.Η Γαλλίδα επικεφαλής του ΔΝΤ θα θέλει να αναλάβει πρωτοβουλίες αλλά μπορεί να ελέγξει την ομάδα της; Το σίγουρο είναι ότι μπορεί να στείλει κάποια μηνύματα αλλά θα είναι επικίνδυνο να βάλει την υπογραφή της.Τον Μάρτιο η Λαγκάρντ είπε: «Ο συνδυασμός της φιλόδοξης και ευρείας πολιτικής προσπάθειας από την Ελλάδα και η ουσιαστική και μακροπρόθεσμη οικονομική συνεισφορά από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, θα δημιουργήσει τον απαιτούμενο χώρο για να εξασφαλιστούν βελτιώσεις στην βιωσιμότητα του χρέους και της ανταγωνιστικότητας. Αυτές οι ενέργειες, σε συνδυασμό με τη σημαντική ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα, θα ανοίξει το δρόμο για μια σταδιακή ανάκαμψη της οικονομικής ανάπτυξης».Άρα θεωρώ ότι γνωρίζουμε τις προθέσεις της, αλλά δεν ξέρουμε εάν μπορεί να ελέγξει την ομάδα της.Η πιο πρόσφατη δήλωση της Τρόικα αναφορικά με την Ελλάδα ήταν κάπως επιφυλακτική αλλά δεν ήταν αρνητική (5/8).«Κλιμάκιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ), της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) ολοκλήρωσε σήμερα μια επίσκεψη στην Ελλάδα για να συζητήσει με τη νέα ηγεσία τις οικονομικές πολιτικές που απαιτούνται για την αποκατάσταση της ανάπτυξης της ανταγωνιστικότητας και την διασφάλιση μιας διατηρήσιμης δημοσιονομικής θέσης, και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, σύμφωνα με τους στόχους του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, που υποστηρίζεται από τα τρία θεσμικά όργανα.

Οι συζητήσεις σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος ήταν παραγωγικές και υπήρξε συμφωνία για την ανάγκη να ενισχυθούν οι προσπάθειες της πολιτικής για την επίτευξη των στόχων της. Οι ελληνικές αρχές έχουν δεσμευτεί να προχωρήσουν με αποφασιστικότητα στο έργο τους μέσα στον επόμενο μήνα, και τα κλιμάκια των ΕΕ , ΕΚΤ, ΔΝΤ αναμένεται να επιστρέψει στην Αθήνα στις αρχές Σεπτεμβρίου για να συνεχίσουν τις συζητήσεις».

Προβλέπω ότι θα ακούσουμε ανούσιες σαχλαμάρες. Η Τρόικα θα κάνει μια «ισορροπημένη» δήλωση, εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά της σχετικά με την πρόοδο στην Ελλάδα, αλλά θα αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να δώσει στην Ελλάδα περισσότερο χρόνο, κάτι το οποίο θέλει να ακούσει η Ευρώπη.

Εάν η έκθεση της Τρόικα είναι αρνητική και δεν μπορεί να πεισθεί με άλλο τρόπο, τότε η έκθεσή της, θα πρέπει να «ταφεί ή να παρερμηνεύει», αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν ανεπιθύμητο. Θυμηθείτε, επίσης, ότι το ΔΝΤ πρέπει να έχει στο μυαλό του το μεγαλύτερο μέτοχό του, το Κογκρέσο των ΗΠΑ, το οποίο απεχθάνεται το ΔΝΤ και προσπαθεί να αποτρέψει τη «διάσωση» κι άλλων ευρωπαϊκών χωρών από το μηχανισμό στήριξης του ΔΝΤ.

Από τον Οκτώβριο έχει ξεκινήσει η αμερικανική προεκλογική περίοδος, και επειδή ο Ομπάμα σίγουρα δεν θέλει να αντιμετωπίσει μια ελληνική κρίση πριν από τις εκλογές, νομίζω ότι το «παραμύθι» θα περάσει. Θα δοθεί περισσότερος χρόνος στην Ελλάδα μαζί με κάποια «θολά» σημεία αναφοράς, τα οποία επίσης θα πρέπει να ολοκληρωθούν, εν ευθέτω χρόνω.Αν η πρόβλεψή μου είναι λάθος, τότε θα ήθελα να επαναλάβω ότι η ελληνική έξοδος είναι κάτι σαν τον μαύρο κύκνο (από την λίμνη των κύκνων), και δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε μια τέτοια πιθανότητα ελαφρά τη καρδία. Εάν η Ελλάδα βγει από την ευρωζώνη πριν από την ημέρα των αμερικανικών εκλογών, τότε τα νέα είναι άσχημα για τον Ομπάμα. Αλλά εγώ απλά δεν βλέπω κάτι τέτοιο να γίνεται».