Όσο κι αν οι κυβερνήσεις διαλαλούν τη λήψη μέτρων κατά της ακρίβειας, η πραγματικότητα τους διαψεύδει κάνοντας επιτακτική την ανάγκη ουσιαστικών αποφάσεων που θα είναι ορατές στα πορτοφόλια των καταναλωτών.
Κι αυτό γιατί, οι τιμές των τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο αυξήθηκαν κατακόρυφα το 2024, φτάνοντας σε υψηλό 18 μηνών, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO).
Και το χειρότερο είναι, ότι οι προβλέψεις για το 2025 είναι ακόμη χειρότερες παρά τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας για μειώσεις τιμών.
Τον Οκτώβριο, οι τιμές βασικών τροφίμων όπως δημητριακά, κρέας, γαλακτοκομικά, φυτικά έλαια και ζάχαρη, αυξήθηκαν κατά 2%, στα υψηλότερα επίπεδα από τον Απρίλιο του 2023.
Αντίθετα, μειώσεις παρατηρούνται στα δημητριακά, όπως σιτάρι και ρύζι, κατά 4,5% και στη ζάχαρη, κατά σχεδόν 5% σε ετήσια βάση, καθώς οι κλιματικές συνθήκες ήταν πιο ευνοϊκές για την παραγωγή.
Αναλυτές εκτιμούν ωστόσο, ότι από τον επόμενο χρόνο οι τιμές σε 4 βασικά προϊόντα, όπως φρούτα και λαχανικά, φυτικά έλαια, μοσχαρίσιο κρέας, καφές και κακάο θα εκτοξευτούν.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις
Από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο, τα φυτικά έλαια κατέγραψαν τη μεγαλύτερη άνοδο τιμών, σημειώνοντας άλμα 24% εξαιτίας των τιμών στο φοινικέλαιο, τη σόγια, το ηλιέλαιο και το κραμβέλαιο.
Στα γαλακτοκομικά προϊόντα, η μεγαλύτερη αύξηση (κατά 17% από την αρχή του έτους) καταγράφεται στα τυριά και το βούτυρο, ενώ οι τιμές στο κρέας αυξήθηκαν κατά 10% μέσα στο 2024.
1. Φοινικέλαιο και άλλα φυτικά έλαια
Οι τιμές των φυτικών ελαίων αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά το επόμενο έτος, με το φοινικέλαιο να καταγράφει την υψηλότερη τιμή λόγω της μεγάλης ζήτησης, δήλωσε ο Cheang Kang Wei, της εταιρείας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών StoneX.
Το πιο πρόσφατο καιρικό φαινόμενο Ελ Νίνιο επηρέασε την καλλιέργεια φοινίκων στην Ινδονησία, η οποία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός φοινικέλαιου και αντιπροσωπεύει πάνω από το50% της παγκόσμιας παραγωγής, σύμφωνα με έκθεση της Fitch Solutions.
Σύμφωνα με την ένωση φοινικέλαιου της χώρας, η εγχώρια παραγωγή τους πρώτους οκτώ μήνες του 2024 σημείωσε πτώση σχεδόν 5% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι.
«Αυτό επιδεινώνεται από την ώθηση της Ινδονησίας να χρησιμοποιήσει περισσότερο φοινικέλαιο για την παραγωγή βιοντίζελ, η οποία περιορίζει περαιτέρω την προσφορά», δήλωσε ο Cheang στο CNBC.
Άλλα φυτικά έλαια, όπως το κραμβέλαιο (canola oil) θα μπορούσαν επίσης να γίνουν πιο ακριβά εξαιτίας παρόμοιων προκλήσεων εφοδιασμού, πρόσθεσε ο μεσίτης StoneX.
2. Μοσχαρίσιο κρέας
«Οι τιμές του βόειου κρέατος έχουν εκτοξευθεί λόγω της ξηρασίας στις νότιες πεδιάδες των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί σημαντικά η παραγωγή» σύμφωνα με τον Stephen Nicholson, στρατηγικό αναλυτή της αγροτικής τράπεζας Rabobank.
Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός βόειου κρέατος στον κόσμο και μεταξύ των κορυφαίων εξαγωγέων.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης βοοειδών που διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων του Σικάγου αυξήθηκαν 16% στα 2,59 $ ανά λίβρα από έτος μέχρι σήμερα, σύμφωνα με στοιχεία της FactSet. Τα βοοειδή τροφοδοσίας είναι νεαρά βοοειδή που είναι αρκετά ώριμα ώστε να παχυνθούν για σφαγή.
Η Rabobank και το Συμβούλιο Ανάπτυξης Γεωργίας και Οπωροκηπευτικών του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένουν ότι η συνολική μείωση της παγκόσμιας παραγωγής βόειου κρέατος θα διατηρήσει τις τιμές υψηλές το 2025.
Μάλιστα η τράπεζα εκτιμά ότι το 2025 θα είναι η χρονιά με τη μεγαλύτερη μείωση της προσφοράς βόειου κρέατος μετά την πανδημία.
3. Καφές και κακάο
Οι αγορές ζάχαρης, καφέ και κακάο αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη αβεβαιότητα τιμών από ό,τι άλλα εμπορεύματα, δήλωσε ο αναλυτής εμπορευμάτων BMI Matthew Biggin.
Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες στη Βραζιλία, τη χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή, προκάλεσαν ανοδικό κλίμα στην αγορά.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης καφέ που διαπραγματεύονται στο ICE έχουν εκτιναχθεί σχεδόν 70% από έτος μέχρι σήμερα στα 3,18 δολάρια ανά λίβρα.
Το κακάο, οι ανησυχίες για τη δυνατή βροχή και τη χαμηλή ποιότητα των κόκκων στη μεγαλύτερη παραγωγό Cote D’Ivoire άσκησαν επίσης ανοδική πίεση στις τιμές του κακάο. Οι δύσκολες καιρικές συνθήκες και οι ασθένειες έχουν επηρεάσει την παραγωγή στη Δυτική Αφρική, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το 70% της παγκόσμιας προσφοράς κακάο.
Αν και οι τιμές έχουν μειωθεί ελαφρώς από τα υψηλά ρεκόρ, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης κακάο εξακολουθούν να παραμένουν πάνω από τα τυπικά επίπεδα, διαπραγματεύοντας στα 9.425 δολάρια ανά μετρικό τόνο στο Διεθνές Χρηματιστήριο των ΗΠΑ.
«Ο κίνδυνος να αυξηθούν οι τιμές τους επόμενους 2-3 μήνες είναι υψηλός», ανέφεραν οι αναλυτές της Citi, αναμένοντας ότι οι τιμές του κακάο θα αυξηθούν στα 10.000 δολάρια ανά τόνο μέσα στους επόμενους τρεις μήνες.
Το κακάο είναι βασικό συστατικό της σοκολάτας και οι τιμές της αγαπημένης λιχουδιάς έχουν επηρεαστεί με τη σειρά τους.
4. Φρούτα και λαχανικά
Είναι μια κατηγορία που θα «επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό» από τις προθέσεις του Τραμπ να επιβάλλει επιπλέον δασμούς 10% στα προσόντα που εισάγονται από την Κίνα και 25% από τον Καναδά και το Μεξικό.
Κάτι τέτοιο θα εκτοξεύσεις τις τιμές των φρούτων και λαχανικών στις ΗΠΑ καθώς το 2022, το Μεξικό αντιπροσώπευε το 69% των εισαγωγών λαχανικών στις ΗΠΑ και το 51% των εισαγωγών φρέσκων φρούτων, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ.
Το Μεξικό είναι βασικός προμηθευτής μιας σειράς προϊόντων στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως αβοκάντο, ντομάτες, σμέουρα, πιπεριές και φράουλες, σύμφωνα με στοιχεία από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Davis.
«Τα τρόφιμα που θα δουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών είναι αυτά που δεν παράγονται εγχώρια», πρόσθεσε ο Ρίκαρντ.
Όταν ο Τραμπ αναλάβει τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, μπορεί να υπάρξει ένας «ανανεωμένος εμπορικός πόλεμος» με την Κίνα, ο οποίος θα μπορούσε να είναι πολύ ενοχλητικός για το αγροτικό εμπόριο, δήλωσε ο Joseph Glauber, ανώτερος ερευνητής στο International Food Policy Research Institute.
Αυτό σημαίνει ότι στην παγκόσμια αγορά, οι τιμές της σόγιας, των πουλερικών και του κρέατος θα μπορούσαν να αυξηθούν σημαντικά εάν η Κίνα αντιδράσει.
0 ΣΧΟΛΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ:
Δημοσίευση σχολίου