Αντίστροφη πορεία δείχνει η αγορά κατασκευών και ακινήτων στο ξεκίνημα του 2025

Αντίστροφη πορεία δείχνει η αγορά κατασκευών και ακινήτων στο ξεκίνημα του 2025, με τους βασικούς δείκτες να υποχωρούν αισθητά και τους φορείς της αγοράς να κάνουν λόγο για φάση «αναμονής» και στασιμότητας.

Η πρώτη «ψυχρολουσία» για τον κατασκευαστικό κλάδο ήρθε με την έναρξη του έτους: ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές κατέγραψε μείωση κατά 3,2% το πρώτο τρίμηνο του 2025, έναντι αύξησης 21,8% την αντίστοιχη περίοδο του 2024, σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεση του ΙΟΒΕ. Πρόκειται για την πρώτη καταγεγραμμένη πτώση από τις αρχές του 2021, γεγονός που αντανακλά την επιβράδυνση της δραστηριότητας στον ευρύτερο τομέα των κατασκευών.

Η μεγαλύτερη υποχώρηση εντοπίζεται στα έργα πολιτικού μηχανικού, με μείωση 10,8% στον σχετικό δείκτη, ενώ η οικοδομική δραστηριότητα, με βάση τις οικοδομικές άδειες, υποχωρεί εντυπωσιακά κατά 29,2%, σε πλήρη αντίθεση με το +42,2% του πρώτου τριμήνου του 2024. Στον αντίποδα, στην Ευρωζώνη καταγράφεται αύξηση 1% στην παραγωγή κατασκευών, σε σύγκριση με μείωση 3,8% την ίδια περίοδο πέρυσι.

Αβεβαιότητα και ακριβό κόστος στα «θεμέλια» της κάμψης

Αιτίες της κάμψης είναι πολλαπλές και συνδυαστικές. Καταρχάς, η απόφαση του ΣτΕ για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό προκάλεσε ανασφάλεια και καθυστερήσεις, οδηγώντας σε «πάγωμα» οικοδομικών αδειών. Παράλληλα, η ώθηση που έδωσαν στο παρελθόν οι τουριστικές επενδύσεις φαίνεται να έχει εξαντληθεί, ενώ οι τιμές κατασκευαστικών υλικών και εργολαβιών παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, διατηρώντας την πίεση στο κόστος των νέων έργων.

Οι περισσότεροι φορείς της αγοράς εκτιμούν ότι η κατασκευαστική δραστηριότητα μπαίνει σε φάση προσωρινής αναμονής, με περιορισμένη διάθεση για νέα έργα και έμφαση στη συγκράτηση ρίσκου.

Επιβράδυνση και στα φορολογικά έσοδα

Η κάμψη στην αγορά ακινήτων αποτυπώνεται και στην πορεία των φορολογικών εσόδων. Οι εισπράξεις από φόρο μεταβίβασης ακινήτων (κτίσματα, οικόπεδα, αγροτεμάχια) την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2025 ανήλθαν στα 180,59 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 17,5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024 (218,79 εκατ. ευρώ).

Αντίστοιχη στασιμότητα παρατηρείται και στα έσοδα από γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές, που διαμορφώθηκαν στα 76,56 εκατ. ευρώ έναντι 76,86 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστημα πέρυσι. Παρά τις αυξημένες προσδοκίες στον προϋπολογισμό του 2025 (570 εκατ. ευρώ για μεταβιβάσεις και 235 εκατ. ευρώ για παροχές/δωρεές), η υστέρηση του πρώτου τετράμηνου φανερώνει τη δυσκολία επίτευξης των στόχων.

Τιμές σε άνοδο, ζήτηση σε πίεση

Αρνητικός παράγοντας στην αγορά είναι και η αδυναμία των υποψήφιων αγοραστών να ανταποκριθούν στα υψηλά ζητούμενα τιμήματα. Οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται για έβδομη διαδοχική χρονιά, περιορίζοντας τη δυνατότητα αγοράς για μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Παράλληλα, σημειώνονται καθυστερήσεις στην εκταμίευση των στεγαστικών δανείων του προγράμματος «Σπίτι μου 2», γεγονός που πλήττει περαιτέρω τη ζήτηση, ειδικά σε περιοχές με υψηλή συγκέντρωση νέων ζευγαριών ή ευάλωτων νοικοκυριών.

Η Τράπεζα της Ελλάδος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις εξελίξεις στην κτηματαγορά. Όπως σημειώνει, η συνέχιση της ανοδικής πορείας των τιμών, σε συνδυασμό με τη χαμηλή προσφορά και τα γραφειοκρατικά εμπόδια, εντείνουν τη στεγαστική κρίση. Οι ονομαστικές τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 6,8% το πρώτο τρίμηνο του 2025, έναντι 10,9% την ίδια περίοδο του 2024.

Η ΤτΕ προειδοποιεί πως εάν συνεχιστεί αυτή η τάση, η ζήτηση αναμένεται να περιοριστεί ακόμη περισσότερο, ιδιαίτερα στις περιοχές όπου οι τιμές έχουν ξεπεράσει τα ανεκτά επίπεδα για τον μέσο αγοραστή.

topontiki.gr